102736

Struktura płci i wieku

Struktura wieku populacji określa, jaki jest udział w populacji osobników różnych klas wiekowych. Strukturę taką przedstawia się w postaci piramidy wieku (rys. 7.1). Daje ona podstawę do oceny możliwości ekologicznych danej populacji. Do tej oceny niezbędna jest znajomość trzech okresów, które przechodzi w swoim życiu każdy osobnik. Są to: okres młodociany (przed rozpoczęciem rozrodu), okres rozrodczy, w którym osobniki wydają potomstwo, i okres starości, w którym rozrodczość osobnicza zdecydo-wanie maleie.

W wiciu grupach organizmów można wyróżnić cztery podstawowe okresy rozwojowe. W okresie embrionalnym osobniki żyją kosztem materiałów odżywczych dostarczanych przez organizm macierzysty. Okres juwenilny (młodzieńczy) charakteryzuje w wielu przypadkach całkowite lub częściowe uzależnienie organizmu od osobników rodzicielskich. Z biologicznego punktu widzenia istotnym okresem życia jest ten. w którym osobnik wchodzi w fazę reprodukcji, po czym zwykle wkracza w' okres starzenia się, kiedy to ustaje zdolność rozrodcza, a funkcje somatyczne uwsteczniają się.    ‘ ^J ______

. Proporcja tych trzech okresów przyłożona jako miara do piramidy wieku pozwala na dokładną ocenę aktualnej oraz przyszłej reprodukcji populacji.

Opisując zróżnicowanie, jakie spotykamy w populacjach pod względem płci oraz zależności istniejące między samicami i samcami dokonujemy oceny struktury płciowej. Określamy wtedy, jaki jest udział osobników poszczególnych płci w populacji oraz opisujemy zależności między poszczególnymi płciami a środowiskiem (np. samice kleszczy lxodidae żywią się krwią zwierząt, a samce wcale się nie odżywiają).

Strukturę wieku i płci populacji można przedstawiać za pomocą piramidy (rys. 9).

**mcb»r

Rys. 9. Piramida ujmująca jednoczenie strukturę wiekowy i płciowy populacji