104287

Gilbert Ryle

Dane zmysłowe sa niepostrzegalnym instrumentem. Kapitan łodzi podwodnej widzi nie peryskop, ale konwój. Zawodność zmysłów moglibyśmy orzec mając inny, niezaw odny system postrzegania.

Błąd kategorialny. to np. mówienie: "Ustrój Anglii to jednolity tekst, ale nie harmonijne działanie urzędów.

Umysł nie istnieje jako rzecz, tylko jako pojęcie.

Hylemorfizm = wszystko składa się z materii i form

Najgorsze co jest - traktaty H ume'a z filozofii

Wszyscy jesteśmy biologicznymi stworami. Czasami robimy coś więcej, ale nadal jesteśmy stworami.

Ryle demaskuje wciskającą się we wszystko mitologię, która mówi, że świat istnieje tak, jak mówi język, (który powstał jednak na błędnym pojmowaniu świata - "rozbijamy się o klatkę języka")

1. Mit piuerwszy: Mit Kartezjański Ducha w maszynie.

Kartezjusz dzielił uczucia na cielesne (wino) i duchowe (np. teatr)

[Augustyn myślał, że nie ma oddziaływań ciała na duszę, tylko duszy na ciała Dusza kieruje uwagę na zmysły i narządy kiedy jest aktywna. J

Ryle: Kartezjusz bredzi, możemy się nauczyć, że że dusza nie istnieje, ale nie jesteśmy policją językową i możemy mówić błędnie nadal używając słowa "dusza", ale musimy pamiętać, że dusza to konstrukt.

Wszelkie próby odcieleśnienia człowieka kończą się na naszych głupich wyobrażeniach (np. dusza to jakoby ciało pozbawione cielesności). Dusza to próba wykrzesania nowego przedmiotu, sprzeczna z zasadą brzytwy Ockliama.

2. Mit intelektualizmn-

"Duch działa w sposób subtelny, rozważny; życie odpowiada na pytanie "co?" a nie "Jak?". Duch konstatuje, sądzi."

Ryle: Oprócz wiedzy faktów ("Knowing what") jest jeszcze wiedza "kitowing how" - np przy instruowaniu jak upiec tort opowiadanie i deskrypcje czynności są mało skuteczne, i trzeba pokazać.

Przy tresurze człowieka traktujemy jak zwierzę. Wyznający Intelektualizm - zamiast pokazywać, gadają i tłumaczą.

Błąd kategorialny - cała zła filozofia to błędna analogia.

npl. Mówienie o uniwersytecie Oxford. który jest luźną grupą kolegiów i ich gnipa jest pojęta jako całość.

np2. Ustrój Anglii to niejednolity tekst, ale harmonijne działanie urzędów.

np3. Dywizja wojska: kiedy ktoś widzi całą np. na defiladie, widzi zasadniczo coś innego, tuż kompanie i bataliony, czy nawet pojedynczych żołnierzy, które widzi ktoś patrzący analitycznie.

Są dwie kategorie MÓWIENIA o rzeczach, a nie kategorie rzeczy.

Twierdzenie, że człowiek jest podzielny na dwie różne rzeczy - to błąd kategorialny, człowiek bowiem jest całością psychofizyczną.

np. 1 "On czerpie przyjemność z kopania w ogrodzie" Kiedy ktoś powie, że ten X robie 2 czynności (kopie, czerpie przyjemność), to popełnia błąd kategorialny

np2. Jak ktoś przyjechał w lektyce i kurtce

np3. opis stanów psychicznych - to błędna substancjonalizacja. Stan psychiczny to sposób zachowania się człowieka.