Konflikt bałkański Temat nr 52
• 1990 - wybory parlamentarne we wszystkich 6 republikach federacji (Chorwacja. Słowenia. Macedonia. Bośnia i Hercegowina, Serbia, Czarnogóra) - w Serbii i Czarnogórze wygrywają postkomuniści, w pozostałych republikach siły nacjonalistyczne
• 25 VI 1991 - po przeprowadzonym referendum parlament Słowenii proklamował niepodległość i wyłamał się z federacji, na co nie chciała się zgodzić Serbia, najsilniejsza z federacyjnych republik, i wysłała na Słowenię wojska w celu przywrócenia w Ljublanie rządów przychylnych federacji
• plany te pokrzyżowała Chorwacja, która w tym samym dniu proklamowała niepodległość - armia serbska skierowała się zamiast do Słowenii na Zagrzeb, co umożliwiło wyłonienie słoweńskiego prezydenta, Milana Kucana, oraz ugruntowanie niepodległości
• wojna domowa w Chorwacji:
o w kraju spierały się dwie grupy narodowościowe:
■ prawosławni Serbowie - opowiadający się za pozostaniem w federacji • katoliccy Chorwaci - domagający się niepodległości 0 przez pół roku w kraju trwała wojna partyzancka
o I 1992 - negocjacja Cyrusa Vance'a (USA) - realizacja planu pokojowego zakładającego podział Chorwacjina trzy strefy zdemiltaryzowane obsadzone wojskami ONZ
o wybory prezydenckie w kraju wygrał Franjo Tudjman, a kraj został uznany na arenie międzynarodowej i przyjęty do ONZ
• 22 XI 1991 - niepodległość ogłosiła Macedonia, po tym jak naród w referendum zadecydował o wyjściu z federacji - aby odróżnić nowo powstałe państwo od części Grecji o takiej samej nazwie ONZ uznało państwo jako Jugosłowiańska Republika Macedonii
• wojna w Bośni:
o zróżnicowany skład etniczny Bośni (muzułmanie 45%. Serbowie 28%, katolicy i Chorwaci 18%)
o 15 X 1991 - Bośnia i Hercegowina ogłasza niepodległość o w kraju wybuchła wojna domowa, każdy walczył z każdym o w 1992 roku ONZ zaproponowało mediację, ale Serbia nie była tym zaintereswana
o w 1994 roku muzułmanie wystąpili razem z Chorwatami przeciw Serbom - obie strony mordowały ludność cywilną, ciężkie bitwy o Bihac i Sarajewo, Serbowie wyparli muzułmanów z większej części kraju o do akcji włączyły się siły pokojowe ONZ, a potem NATO, które bombardując pozycje Serbów odblokowały Sarajewo
o 21 XI 1995 - w Dayton podpisano porozumienie odnośnie podziału Bośni, które następnie ratyfikowano w traktacie pokojowym 14 XII w Paryżu - Bośnię podzielono na Federację Chorwacko-Muzułmańską (51% terytorium) i Republikę Serbską (49%)
• 27 IV 1992 - Serbia i Czarnogóra połączyły się tworząc Nową Jugosławię
• VI 1993 - w chorwackiej Krainie ludność decyduje w referendum o przyłączeniu do Nowej Jugosławii - Chorwacja siłą likwiduje w 1995 roku te dążenia