104724

Narodziny, rozwój i upadek faszyzmu włoskiego Temat nr 21

•    we Włoszech parlamentaryzm w pełni tego słowa znaczeniu istniał dopiero od 1912 roku był więc systemem nowym i nietrwałym

•    po I wojnie światowej wzrosło poczucie ..kalekiego zwycięstwa" - Włochy walczyły po stronie Ententy, ale nie odniosły z tego tytułu żadnych profitów

•    tradycyjnie już dał o sobie znać problem zdemobilizowanych żołnierzy - nie było dla nich pracy ani perspektyw w powojennych Włoszech

•    kombatanci pod przewodnictwem Benito Mussoliniego utworzyli Fasci Di Combattimento -Związki Walki, które dysponowały własnymi bojówkami

•    w 1919 roku wojska włoskie na czele z poetą Gabrielle D'Annunzio spontanicznie wyszły na ulicę i zajęły Fiume - rząd włoski był zbyt słaby, by przeciwdziałać tym tendencjom

•    powstający ruch faszystowski wystąpił w wyborach, w których poniósł klęskę - lewicowy program nie znalazł uznania w oczach wyborców

•    dopiero załamanie sytuacji gospodarczej w kraju spowodowało, że wartości reprezentowane przez faszystów, którzy nieco zmienili program, mogą trafić do społeczeństwa włoskiego -m.in. dlatego, że Mussolini zaczął się opowiadać za budowa silnych Włoch, poskromieniu komunistów i wzmocnienia przemysłu

•    w wyniku zjazdu partii faszystowskiej i słynnego marszu na Rzym król Wiktor Emanuel II powierzył Mussoliniemu tekę premiera, a ten w XI 1922 roku uzyskał od parlamentu pełnomocnictwa dyktatorskie na 13 miesięcy

•    w tym czasie Mussolini wzmocnił władzę wykonawczą, ograniczył wpływy partii politycznych i związków zawodowych, zreorganizował administrację, policję i siły zbrojne

•    propagował idee budowy Wielkich Włoch

•    w 1924 roku Mussolini zmienił ordynację wyborczą i rozwiązał parlament - w wyborach 1924 faszyści odnieśli zdecydowane zwycięstwo i nie musieli się już liczyć z opozycją, która oskarżyła faszystów o terroryzm polityczny

•    faszyści rozbili wszystkie partie polityczne, dokonali morderstw politycznych, aresztowali, osadzili w obozach lib wygonili z kraju wybitnych działaczy opozycyjnych

•    we Włoszech działał system wodzowski i dyktatorski - na czele stał Mussolini jako Duce. oraz powołana przez Mussoliniego Wielka Rada Faszystowska, która spełniała rolę faszystowskiego parlamentu

•    w gospodarce zlikwidowano związki zawodowe i wprowadzono korporacje - podległe państwu wspólne zrzeszenia pracowników i pracodawców

•    na mocy ustawy o obronie narodowej ograniczono swobody obywatelskie

•    awanturnicza polityka zagraniczna Włoch

o poparcie francuskiej interwencji w Zagłębiu Ruhry o zajęcie wyspy Korfu plany zajęcia Albanii (1923-1926)

•    ruch faszystowski odwoływał się do ideologii nacjonalistycznej

•    stworzono Milicję Faszystowską (Czarne Kosziię). młodzieżową organizację Balilę

•    w wyniku zawarcia konkordatu w 1929 roku (traktaty Laterańskie) Mussolini doszedł do porozumienia z Kościołem katolickim, który otrzymał znaczne uprawnienia i uprzywilejowaną pozycję w dziedzinie życia religijnego

•    w czasie II wojny światowej Włosi nie odnosili sukcesów i dali się całkowicie uzależnić od Niemców - w 1943 roku inwazja aliancka wylądowała na Sycylii

•    w czasie kampanii włoskiej doszło do przewrotu - koła wojskowe z marszałkiem Badoglio na czele aresztowały Mussoliniego i podpisały pokój z aliantami

•    uwolnienie Mussoliniego przez niemieckich komandosów i utworzenie marionetkowej republiki Salo tylko przedłużyła agonię państwa faszystowskiego - Mussolini został w 1944 roku aresztowany i zamordowany, a władzę na wyzwolonych terenach przejął Komitet Wyzwolenia Narodowego z lvano Bonomim na czele