Rewolucja Mej! (1868) i ekspansja polityczna Japonii Temat nr 4
• przed rewolucją Meji Japonia była krajem na wpół feudalnym i kompletnie pozbawionym przemysłu
• istniało ogromne rozwarstwienie i zacofanie społeczeństwa, pogłębiane nieustanną izolacją kraju
• przełamanie izolacji nastąpiło w 1853 roku, kiedy to amerykański admirał Perry wpłynął do Japonii i niemalże siłą otworzył porty japońskie dla Amerykanów, a potem i innych imperiów, co dało początek penetracji Japonii
• w Japonii rozgorzała dyskusja i wysunięto trzy koncepcje działania:
o wyciąć ich wszystkich w pień - ryzykowna w obliczu późniejszej wojny z silniejszymi mocarstwami
o bierna obserwacja - czyli pozwolenie na rozgrabienie i uzależnienie od siebie kraju
o modernizacja kraju
• rewolucja Meji:
o rewolucja została zaplanowana przez elity krajowe, przeciw którym wystąpili zwolennicy izolacji i szogunatu
o tendencje modernizacyjne wzmogło populistyczne i chwytliwe hasełko „Azja dla Azjatów"
o elity feudalne poparły proces zmian - możni książęta zwrócili rejestry Cesarzowi, opierających się „przymuszono" (1866-1868) o likwidacja władzy dwuogniskowej - pokojowe obalenie szogunatu starego i mocnego roduTokugawa i przekazanie jego uprawnień cesarzowi o w obliczu postulatów rewindykacji dóbr Tokugawów wybuchło powstanie szogunów, w której armia cesarska pokonała wojska Tokugawy
• w ciągu kilku lat Japonia przeżywa niebywały rozkwit gospodarczy
• 1868-1872 - wysłanie wielu młodych i zdolnych Japończyków na praktyki i wizyty do wielu krajów świata - wrócili oni o kilku latach z wieloma planami i pomysłami
• schemat rozbudowy przemysłu w Japonii wyglądał tak, że państwo budowało linię kolejową, fabrykę czy stocznię, po czym naprędce ją prywatyzowało, celem uniknięcia zadłużenia i etatyzacji przemysłu
• wprowadzono kapitalistyczne podatki
• w procesie modernizacji Japonia nie zadłużała się
• utworzono stałą armię składającą się z samurajów i chłopów, co umożliwiło ekspansję terytorialną Japonii
o pierwsze porty koreańskie zostały zmuszone do handlu z Japonią o w ramach pomocy i wymiany handlowej Brytyjczycy pomagają Japonii zbudować i zmodernizować flotę o 1894-1895 - Japonia wygrywa z Chinami wojnę o Koreę o 1895 - traktat pokojowy z Szimonoseki, na mocy którego Chiny muszą zapłacić Japonii ogromną kontrybucję (370 milionów jenów) o aby wypełnić zobowiązania Chiny musiały zaciągnąć kredyty, których za pośrednictwem Rosji udzielili bankierzy francuscy o strefa penetracji japońskiej przesunęła się na Mandżurię o 1904-1905 - Japonia wygrywa wojnę z Rosją o 1910 - ostatecznie zaanektowanie Korei przez Japonię