25. Granice państwa - pojecie, rodzaie. przebieg i system kontroli
Granica - powierzchnia prostopadła do powierzchni kuli ziemskiej która oddziela terytorium państwa od innych obszarów tzn. od terytoriów innych państw lub terytoriów nie podlegających niczyjej suwerenności.
1. naturalne, te które przebiegają zgodnie ze zjawiskami geograficznymi i rzeźbą terenu, w szczególności wyznaczone przez rzeki, morza, pasma gór.
2. sztuczne, stworzone przez człowieka, bez uwzględnienia charakterystyki terenu. Są to granice geometryczne, przebiegające odcinkami linii prostych.
Proces ustalania granicy państwowej:
1. Ogólne określenie i opis granicy państwowej oraz wyznaczenie ogólnego przebiegu linii granicznej na mapie w dużej podziałce.
2. Delimitacja czyli ustalenie szczegółowego przebiegu granicy, wraz z naniesieniem na mapę
3. Demarkacja polegająca na szczegółowym wytyczeniu granicy w terenie Przebieg:
na lądzie, oznaczony jest przeważnie betonowymi słupkami i większymi monolitami w miejscach gdzie granica zmienia w sposób istotny swój kierunek. Kolejne słupki są numerowane.
na rzekach, zależy od ich żeglowności. Na nieżeglownych granica biegnie środkiem rzeki, a na żeglownych linią najgłębszego koryta, mosty, po połowie,
wody stojące, dzielone między państwa nadbrzeżne, podział wzdłuż linii prostych dowolnie wybranych, lub wzdłuż uproszczonej linii środkowej.
System kontroli - w celu ochrony granic prawo polskie ustala pas drogi granicznej, strefę nadgraniczną, pas graniczny. Na obszarach tych obowiązują szczególne przepisy prawne.