Lepkością lub tarciem wewnętrznym nazywamy zjawisko występowania sił stycznych przeciwstawiających się przemieszczeniu jednych części ciała względem innych jego części. Wskutek tarcia występującego między cząsteczkami cieczy lub gazu, poruszająca się cząstka pociąga za sobą cząsteczki sąsiadujące z nią z prędkością tym bandzie j zbliżoną do prędkości własnej, im ciecz lub gaz ą bardziej lepkie. Analogicznie cząsteczka spoczywająca hamuje poruszające się cząsteczki sąsiednie. Se wzglądu na to, ze wszystkie rzeczywiste ciecze i gazy są lepkie zjawisko lepkości odgrywa istotną rolę podczas przepływu cieczy oraz podczas ruchu ciała stałego w ośrodku ciekłym.
Ciało stałe, poruszające się w ośrodku ciekłym, napotyka na opór. W otoczeniu ciała obserwujemy wtedy ruch cieczy. Mechanizm tego zjawiska jest następujący: warstwa cieczy, przylegająca do powierzchni poruszającego się ciała, wprawia w ruch pozostałe warstwy cieczy Tak więc istotną rolę odgrywa tu lepkość cieczy Dla ciał o syrnetni osiowej poruszającego się w kie runku osi, wypadkowa siła opoiu działa przeciwstawnie do kierunku ruchu. Doświadczalnie stwierdza się, ze dla małych prędkości siła tarcia wewnętrznego Rjest wprost proporcjonalna do prędkości v. Poza tym zależy ona od charakterystycznego wymiaru liniowego ciała 1 oraz od współczynnika lepkości cieczy r\.
Równanie określające siłę oporu (tarcia wewnętrznego ma postać:
R= - K 1 rj v
gdzie K jest to stała zależna od kształtu ciała. Dla kuli o promieniu r (1 = r) mamy K= 6ti i równanie przechodzi w tzw. prawo Stokesa:
R = - 6ti r r] v
1. Wyznaczanie współczynnika lepkości cieczy metodą Sto kęsa.
2. Wyznaczanie współczynnika lepkości cieczy metodą Stoke a wykorzystując wiskozymetr Hopplera.
1. Ważenie kulek.
m |
Am | |
g |
g | |
Kulka A |
0,6498 |
0,0001 |
Kulka B |
1,3506 |
0,0001 |