Drogi oddechowe
Przez drogę oddechową rozumiemy połączenie przestrzeni wymiany gazowej w płucach (światło pęcherzyków płucnych i oskrzelików oddechowych) z powietrzem atmosferycznym. Wyróżniamy górne i dolne drogi oddechowe:
- Górne: nos, jama ustna (oddychanie zachodzi albo przez nos, albo przez jamę ust ną, co zmienia długość i objętość drogi), gardło, krtań,
- Dolne: tchawica, duże oskrzela i oskrzeliki - są to stale części drogi oddechowej, ich objętość może ulegać niewielkim zmianom, w wyniku zmiany napięcia mięśni gładkich ściany, przede wszystkim, oskrzeli.
W drogach oddechowych nie ma wymiany gazowej i stąd nazywamy tę drogę - przestrze nią martwą, nieużyteczną - anatomiczną (VD). Objętość tej przestrzeni w obrębie płuc zależy od wielkości płuc i aktualnego napięcia mięśni gładkich średnich oskrzeli i oskrzelików (wpływają na opór przepływu powietrza). Przewężenia w tych miejscach powodują przepływ turbulentny, co zwiększa tarcie międzycząsteczkowe, a w konsekwencji powoduje wzrost oporu. VD u kobiet wynosi 100-120mL, u mężczyzn: 140-200mL. Objętość ta może się zmiemać w zależności od:
• Ssposobu wykorzystywania dróg oddechowych (oddychanie przez nos lub usta, przy różnym rozwarciu warg),
• Stanu napięcia oskrzeli,
• Przy wyłączeniu przepływu krwi przez określone części płuca, pizy utrzymanej wentylacji,
• Przy sztucznym wydłużaniu drogi oddechowej, np przez rurę anestezjologiczną
Początkiem VD jest miejsce stykania się z powietrzem atmosferycznym - przy zamkniętych szczękach są to zęby, przy otwartych - gardło