kredyt u społeczeństwa. Transakcjami kupna i sprzedaży papierów wartościowych zajmuje się bank centralny wpływając na podaż pieniądza w państwie.
Operacje otwartego rynku różnią się wyraźnie od wcześniej omówionych instrumentów. Ich istota sprowadzała się do pośredniego oddziaływania banku centralnego na podaż pieniądza przez zwiększenie lub zmniejszenie możliwości kreacji pieniądza kredytowego. Natomiast sprzedając lub skupując papiery wartościowe na otwartym rynku bank centralny bezpośrednio wpływa na rozmiary podaży pieniądza w gospodarce. Sprzedaż papierów wartościowych przez bank centralny prowadzi do zmniejszenia pieniądza papiery wartościowe bank centralny zwiększa podaż pieniądza na rynku. Operacje otwartego tynku są najczęściej stosowanym dość klasycznym instrumentem polityki pieniężnej.
Bank centralny wykorzystuje instrumenty oddziaływania na podaż pieniądza w celu prowadzenia polityki ekspansywnej lub restrykcyjnej.
Polityka ekspansyjna polega na obniżeniu stopy rezerw obowiązkowych obniżeniu stopy redyskontowej, skupie papierów wartościowych przez Bank Centralny.
Działania te nastawione są na zwiększenie płynności banków komercyjnych i zwiększenie podaży pieniądza w celu pobudzenia aktywności podmiotów gospodarczych.
Polityka restrykcyjna wymaga działań odwrotnych (podniesienie stopy rezerw obowiązkowych, stopy redyskontowej, sprzedaży papierów wartościowych przez Bank Centralny). Prowadzi to do zmniejszenia płynności banków, ograniczenia podaży pieniądza i zwiększenia aktywności gospodarczej.
Ogólną podstawą powiązań ekonomicznych gospodarek krajowych jest specjalizacja produkcji. Podobnie jak granice podziału pracy pomiędzy ludźmi i przedsiębiorstwami tak i granice międzynarodowego podziału pracy są nieostre. Zwykle mamy do czynienia z wieloma krajami produkującymi i sprzedającymi za granicę podobne produkty.
O wiele rzadziej można spotkać produkty w wytwarzaniu których wyspecjalizował się wyłącznie jeden kraj. Jednak w wypadku niektórych państwa dominujące znaczenie w sprzedaży za granicę ma jeden lub najwyżej kilka towarów (są to zazwyczaj najsłabiej rozwinięte kraje o przewadze produkcji rolno-surowcowej).
Kraje wysokorozwinięte produkują i wymieniają za granicę serki tysięcy towarów przede wszystkim pochodzenia przemysłowego. Można zatem powiedzieć, że istnieje związek między poziomem rozwoju gospodarczego kraju, a jego miejscem w międzynarodowym podziale pracy. Im wyższy poziom rozwoju tym w większym stopniu kraj specjalizuje się w produkcji zagranicznej sprzedaży towarów przemysłowych, a zwłaszcza wysoko przetworzonych towarów o dużym wkładzie nowoczesnej myśli technicznej a także usług.
Ta ogólna prawidłowość nie ma charaktery ściśle rygorystycznego.