101591

. Statuty Kazimierza Wielkiego i ich redakcje

-    stanowiły początek ustawodawstwa, wkraczały na gnmt prawa sądowego, powstały, ponieważ w kraju istniała konieczność ujednolicenia prawa, Kazimierz Wielki chciał zlikwidować „złe zwyczaje”, oraz inne powody, jak chęć zmiany ustroju państwa, wzmocnienie władzy królewskiej

-    powstały prawdopodobnie w II połowie XIV w.

-    statuty wydano odrębne dla Wielkopolski i dla Małopolski

-    statut Wielkopolski był krótszy, miał ok. 30 art. zawierał prawo bardziej archaiczne, był wcześniejszy, powstał na wiecu lycerstwa i możnowładztwa. Małopolski miał icłi ok 50, prawo bardziej nowoczesne

-    zawierały przepisy dotyczące prawa kaniego, częściowo cywilnego, kilka ustrojowego

-    po raz pierwszy wprowadzały przepis mówiący, że w każdej ziemi ma być sędzia ziemski, sadzący samodzielnie, gdy władca zjedzie do ziemi ma obowiązek dokonywania sądu razem z władca

-    zawierały podział na stany, dowodem na icłi zamknięcie była nagana szlachecka

-    zawierały też min, zasadę actor seąuitur forum rei - sprawa ma się toczyć pized sądem właściwym dla pozwanego

-    obowiązek służby wojskowej mieli rycerze, sołtysi z osadnictwa na prawie niemieckim, klerycy ze stanu rycerskiego musieli dać zastępcę

Normy prawa karnego

-    wzrost wysokości kar grzywien - najwyższa 80

-    nowe przestępstwa np. zniesławienie (60 grzywien + odszczekanie)

-    norma zakazująca grać rycerzom w kości, pod groźbą utraty majątku (likwidacja złego zwyczaju przez prawo stanowione)

-    na normy praw^ra cywilnego wyraźny wpływ miało prawo rzymskie, np. przepisy o granicach posiadłości, przy zmianie koryta rzeki

-    cechują się brakiem systematyki

-    zawierają normy ustrojowe typu zasady służby wojskowej, prawo cywilne i karne, skład i kompetencje sądu ziemskiego

-    uzupełnianie przez kolejnych władców

-    redakcje

-    Dy gęsta - połączone statuty wiślicki i Piotrkowski, zawierały 134 artykuły w tym wszystkie małopolskie i wybór wielkopolskich

-    Summa - streszczenie statutów

-    Statut Warcki - uzupełnienie i sprostowanie statutów wiślicko- piotrkowskich, dokonywał reasumpcji starego prawa i uznania go za obowiązujące

-    Syntagmata - wydane drukiem w Lipsku w 1988 uzupełnienie statutów' wiślicko-piotrkowskich (statuty + dygesta)

-    najstarszy polski przekład statutów datuje się z połowy XV wieku (Świętosław z Wojcieszyna)