- niektóre są zupełnie swoiste /inslut specific/ inne są uniwersalne i typowe np. dla uszkodzenia tkanek
Histamina
- tworzona z histydyny
- magazynowana w dużych stężeniach w mastocytach i bazofilach razem z heparyną i ATP
- 3 typy receptorów (H| etc)
- mediator w alergii, infestacjach pasożytniczych i reakcji zapalnej 5HT serotonina
- obecna w płytkach krwi, neuronach i OUN, często magazynowana z innymi transmiterami
- inaktywowana przez MAO
Serotonina (5HT)
- bardzo silny wpływ na wzrost przepuszczalności naczyń u gryzoni, z wyjątkiem świnki morskiej, brak tego efektu u królika (1950)
- czynnik uwalniający histaminę u ludzi?
- wiele efektów aktywności pozapalnej, swoistej gatunkowo
- kilkanaście receptorów
Serotonina (5HT)
- bardzo silny wpływ na wzrost przepuszczalności naczyń u gryzonie, z wyjątkiem świnki morskiej, brak tego efektu u królika
- czynnik uwalniający histaminę u ludzi?
- wiele efektów aktywności pozapalnej, swoistej gatunkowo.
- kilkanaście receptorów
Neuropeptydy:
• Tachykininy
- substancja P
- neurokinina A -neuroldnina B -CGRP
• Kininy:
- bradykinina
- kalidyna
Tachykininy:
- główna lokalizacja w neuronach czuciowych
- uwalnianie po stymulacji nerwów
- działają poprzez receptory 7TM'NK’ (3 sub-typy. NK1. ect)
- powodują rozszerzenie naczyń i wzrost przepuszczalności, skurcz mięśniówki gładkiej, wydzielanie śluzu, ból
Kininy:
- tworzone z kininogenów (2 formy) poprzez kalikreinę (także 2 formy)
- inaktywowane przez kinazy (2 formy)
- 2 receptory BI (indukowany), i B2 (konstytutywny),
- powodują rozszerzenie naczyń, skurcz mięśniówki gładkiej, ból i zapalenie
F.ikozanoidy: