Implikatury
.Powiedziane" wobec .implikowane" --przykłady:
-- Jak Ci się podobało moje wystąpienie? ■■ Masz doskonałą dykcję.
- Oddałeś książki do biblioteki?
-■ Miałem dodatkowy angielski.
Implikowanie wynika z reguł rządzących konwersacją, ujętych w .zasadzie kooperacji"
Zasada kooperacji: Niech Twój wkład w rozmowę będzie taki, jakiego wymaga wspólny cel.
Cztery kategorie:
• ilości: mów tyle, ile potrzeba
• jakości: mów to, o czym jesteś przekonany, że jest prawdą
• stosunku (relewancji): mów na temat
• sposobu: wyrażaj się przejrzyście.
Implikatury |
Implikatury | |
Konflikty między maksymami - typowo: ilość |
Typy implikatur: | |
vs. jakość. |
a) konwersacyjne | |
Implikatura powstaje, gdy nadawca w |
(i) szczegółowe | |
wyraźny sposób łamie którąś z maksym, |
(ii) uogólnione | |
ale nie ma powodu sądzić, źe odmawia | ||
kooperacji. Zadaniem odbiorcy jest domyślenie się, dlaczego doszło do złamania maksymy. |
b) konwencjonalne |
Implikatury konwersacyjne uogólnione:
On spotyka się dzisiaj z kobietą Złamałem wczoraj palec
Implikatury konwencjonalne:
On jest Anglikiem, więc jest dzielny ♦ inne dopowiadania
Udało mu się wysiać paczkę//W końcu wysłał paczkę
Usiłował // próbował // starał się wysłać paczkę.
Cechy impikatur konwersacyjnych:
• kasował ność (zwaszcza uogólnionych)
• n©odrywajnoSć od tego. co powiedziane, a nie sposobu powodzenia (za wyjątkiem impikatur powstałych ze złamania maksymy jakości)
• nekonwencjonainość (nie stanowią elementu znaczenia systemowego)
• niewyprowadzalność z tego. co powiedziane
• nieokreśloność
Kasowainość i niewyprowadzalność odróżniają impfckatuy od presupozycji i sądów implikowanych
2