• ROBOCZE JA (H.Markus) - w danej chwili aktywizuje się taki element Ja, który jest związany z treścią sytuacji: Autokoncentracja i dezindywiduacja
• AUTOSCHEMATY
> poznawcze generalizacje na temat siebie wyprowadzone z ubiegłego doświadczenia (Markus, 1977)
> składniki samowiedzy trwałej
> aktywnie wpływają na działanie i przetwarzanie informacji
> mogą być integralną częścią SCHEMATÓW RELACYJNYCH -zinternalizowanych reprezentacji powtarzających się relacji interpersonalnych, "zarządzających" oczekiwaniami ludzi co do przebiegu tych relacji, ich interpretacjami, i reakcjami emocjonalnymi na kontakt z innymi ludźmi
• Sposób diagnozy: Badania oceniali u siebie natężenie różnych cech charakteru, zarazem byli proszeni o określenie, na ile ważny jest dany atrybut.
• Autoschemat, jeżeli:
> ocena ekstremalna (wysoka lub niska)
> atrybut uznany za ważny przez osobę.
• W oryginalnych badaniach Markus - schematy związane z zależnościa-niezależnościa. Wyodrębniono trzy grupy kobiet: z autoschemataml niezależności, z autoschemataml zależności, oraz pozbawione autoschematów w tej dziedzinie.
• Tak diagnozowane schematy - istotny wpływ na przetwarzanie informacji. "Schematycy":
> szybciej rozpoznają słowa odpowiednich kategorii (brak różnic dla słów neutralnych względem tych kategorii)
> w odpowiedzi na prośbę, dostarczają więcej przykładów zachowań odpowiednich kategorii
> uważają zaangażowanie się w zachowania danej kategorii za bardziej prawdopodobne niż w zachowania innej kategorii
> są bardziej skłonne do odrzucania Informacji niezgodnej z Ich obrazem siebie.
• analogiczne wyniki (dla czasów rozpoznawania słów) stwierdzono dla
szeregu innych autoschematów: kobiecości (sex-typing); otyłości, szczupłości itp.
• stwierdzono też, że ludzie szybciej odpowiadają na te pytania w kwestionariuszach osobowości, które w dotyczą autoschematów (Fekken & Holden, 1992)
• autoschematy wpływają nie tylko na przetwarzanie informacji o sobie, ale
> proszeni o ocenę Innych, ludzie biorą pod uwagę najczęściej te wymiary, w zakresie których są "schematykami"; oceny innych na tych wymiarach cechują się większą pewnością
> wymiary osobowości, na których ludzie mają szczególnie pozytywny pogląd na siebie, są łatwiej dostępne poznawczo i chętniej wykorzystywane przy ocenie innych ludzi
SAMOOCENA: UWARUNKOWANIA I FUNKCJE MOTYWACYJNE
KONCEPCJA E.T. HIGGINSA
• Perspektywy oceny Ja:
> własna
> Cudza