Niewątpliwym faktem jest występowanie u młodzieży różnorodnych postaw, zarówno idealizmu, jak nihilizmu czy cynizmu oraz rozbieżność między deklarowanymi przekonaniami a dokonywanymi w codziennym żyriu wyborami. Świadczą one o tym, że idealizm młodzieńczy, rozumiany jako potrzeba czynienia dobra, jest wprawdzie uznaną właściwością okresu dorastania, wymaga jednak wystąpienia określonych warunków do urzeczywistnienia się. Należy do nich m.in. respektowanie prawa młodzieży do samodzielności i do szacunku. Wybitny polski psycholog, S. Szuman uważał, że idealizm rodzi się z marzeń, których jeszcze nie opanowało doświadczenie. Wyróżnił on 3 fazy idealizmu młodzieńczego:
1. idealizm antycypacyjny, któiy jest oczekiwaniem dobra; młodzież wytwarza sobie idealny model rzeczywistości
1. idealizm kompensacyjny, który występuje po złych doświadczeniach jako protest i ucieczka od rzeczywistości, jako niezgoda na brutalność świata
2. idealizm normatywny, kiedy to idealizm staje się przyjętą normą, świadomym wyborem Ponieważ pragnienie naprawy świata kienije się wówczas ku sprawom realnym, fazę tę Szuman nazywa zamiennie idealizmem praktycznym.
Wiara i religia
W kształtowaniu się poglądu na świat większą lub mniejszą rolę odgrywają wierzenia religijne młodzieży. I w tym zakresie poglądy młodzieży są znacznie zróżnicowane. Ujmując ogólnie, dorastanie jest zazwyczaj okresem poszukiwania swojego stosunku do Boga i religii, jest czasem buntu i podważania tradycji, pragnienia dobra idealnego. Nie dostrzegając go wokół siebie -młodzież niekiedy odchodzi od religii albo ulegając obietnicom, zbliża się do sekt religijnych.
Zainteresowanie wiarą i rcłigią jest również odzwierciedleniem rozwoju myślenia abstrakcyjnego. Poglądy religijne młodzieży oparte są mniej na dosłowności i konkretności, dorastający stają się też bardziej tolerancyjni i mniej dogmatyczni. Różnorodne postacie młodzieńczego buntu religijnego zazwyczaj ulegają w kolejnych latach modyfikacjom, z których ostatecznie wyłania się bądź świadoma akceptacja religii, w której się wyrosło lub którą się wybiera, bądź świadoma negacja. Zarówno akceptacja, jak i negacja mogą przybierać różne formy.