Odpylacze wirowe.
Proces odpylania przebiega tu w cylindrze, do którego od dołu doprowadzany jest gaz zapylony, a od góry gaz wtórny. Gaz roboczy wprowadzany jest na wejściu do cylindra w ruch wirowy za pomocą kształtki zawirowującej lub łopatek kierunkowych. W cylindrze wirowy ruch gazu jest wzmacniany i przyspieszany przez gaz wtórny, który wprawiany jest w ruch wirowy skierowany ku dołowi za pomocą układu dysz, wlotu cyklonowego lub łopatek kierujących. Gaz ten transportuje również ku dołowi pył, wytrącony ze strumienia głównego. Siły, działające w strefie przepływu, w jakim znajduje się gaz wtórny powodują, że transportowany w kierunku dolnego zbiornika pył tworzy charakterystyczne pierścienie, formujące się w pewnej odległości od ścian komory. Dzięki temu ściany komory nie są narażone na erozyjne działania pyłu, co znacznie przedłuża ich żywotność.
Stosunki wymiarów głównych odpylacza wirowego zostały zoptymalizowane na drodze doświadczalnej, Buduje się odpylacze o średnicach zewnętrznych d* = 200-1000mm przy smukłości równej 15, przy czym średnicę tę można dobrać z wymaganego natężenia przepływu gazu surowego korzystając z nomogramu Nickela lub przy założeniu, że osiowa prędkość odpylonego gazu w komorze rozdziału powinna zawierać się w granicach 2,5- 3,5m/s. Promień otworu wlotowego r0 oblicza się natomiast zakładając, że prędkość gazu na wylocie powinna wynosić co najmniej lOm/s.
Skuteczność odpylania w odpylaczu wirowym jest z reguły wyższa niż w najlepszych cyklonach. Straty energetyczne w odpylaczu wirowym są z reguły wysokie, przy czym ich wartość wiąże się ściśle z wyborem układu zasilającego gaz wtórny.
Zestawiając zalety odpylacza wirowego należy stwierdzić, że cechuje go:
- dobra skuteczność odpylania dla pyłu o wymiarach ziaren większych od lpm;
- duża żywotność urządzenia dzięki wyeliminowaniu tarcia pyłu o ścianki komory rozdziały;
- małe wymiary, prostota budowy, brak części ruchomych;
- duża odporność na temperaturę gazu;
- stała skuteczność niezależnie od stężenia pyły w surowym gazie.
Natomiast główną wadą tego odpylacza jest znaczne zużycie mocy wynoszące 0,5 - 1,5 kWh/ lOOOrn3.
Odpylacze wirnikowe.
Idea wykorzystania bezpośrednio wentylatora jako urządzenia odpylającego była wielokrotnie podejmowana w technice odpylania. Bardzo atrakcyjną cechą takiego rozwiązania jest uniknięcie dodatkowego nakładu mocy, koniecznego do wydzielenia ziaren pyłu ze strumienia przepływającego gazu. Równocześnie poza przyspieszeniem odśrodkowym, przy przepływie gazu przez łopatki wirnika wentylatora, występuje wielokrotnie większe przyspieszenie Coriolisa, które może być także wykorzystane w procesie odpylania. Małe wymiary urządzenia w stosunku do ilości odpylanego gazu stanowią dodatkową zaletę takiego rozwiązania.
Przy przepływie gazu między łopatkami wentylatora, na ziarno pyłu oddziałuje siła odśrodkowa, siła Coriolisa oraz siła oporu ośrodka. Siła Coriolisa prostopadła do prędkości względnej ziarna pyłu