109123

3. Ubezpieczenie dobrowolne równoległe - ait 9 u.s.u.s. ( szerzej omówione niżej przy okazji zbiegu tytułów ubezpieczenia) Może dotyczyć osoby, która pozostaje w stosunku pracy, który jest zatrudniony na podstawie umów cywilnoprawnych - umów agencji lub zlecenia. Składka emerytalne i rentowa jest podzielona między zleceniodawcę i zleceniobiorcę (pracownika) W tej sytuacji pracownik jest ubezpieczony obowiązkowo z tytułu bycia pracownikiem; równolegle chce być ubezpieczony z pozostawania w zatrudnieniu z tytułu umów cywilnoprawnych. Powstaje pytanie, czy w przypadku dobrowolnego zgłoszenia się do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego opłaca w całości swoją składkę, czy też do tego finansowania zaangażowany jest jego płatnik. Przyjmuje się. że skoro w art. 7 i 10 ustawodawca wyraźnie określił, źc tych przypadkach składka jest opłacana ze środków wyłącznie samego ubezpieczonego, a w^r przypadku ubezpieczenia równoległego nie ma żadnej regulacji prawnej, to przyjmuje się, że stosuje się zasady ogólne, a zatem zleceniodawca musi odprowadzić, jako płatnik składek, swoją część składki z ubezpieczana anaytahicgo i raitowcgo. Ubezpieczenie dobrowolne równoległe powoduje powstanie obowiązku odprowadzenia składek przez płatnika składek.

II. Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe

(W przypadku ubezpieczenia wypadkowego mamy do czynienia wyłącznie Z ubezpieczeniem obowiązkowym)

Swoim oświadczeniem woli osoba fizyczna powoduje powstanie dobrowolnego ubezpieczana społecznego. Jeżeli wniosek jest złożony, to organ rentowy nic może odmówić przyjęcia tego wniosku. Konsckwaicją powitania ubezpieczenia dobrowolnego jest powitanie obowiązku opłacania składki. Jeżeli składka nie zostanie opłacona, to następstwan tego jest ustanie ubezpieczam dobrowolnego.

Zakrrs podmiotowy ubezpieczenia społecznego wyznacza się przez krąg podmiotów objętych ubezpieczenia!) emerytalnym i rentowym. zarówno w postaci obowiązkowej jak i postaci dobrowolnej. Krąg podmiotowy' wyznacza się na podstawie ait 6 i art. 7 us.u.8. Art. 6 zawiera tytuły obowiązkowego ubezpieczenia anaytahicgo i raitowcgo. natomiast art. 7 zawiera wykaz osób. które mogą dobrowolnie przystąpić do ubczpieczaiia anaytahiego i rentowego. Suma tych podmiotów wyznacza nam zakres całego systemu ubezpieczaiia społecznego w Polsce, ponieważ są to podmioty i tytuły tym systemem objęte. Art. 6 zawiera wyliczane wyczapującc wszystkich tytułów obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego. Prawna kwalifikacja tytułów wymienionych w tym artykule znajduje się. co do zasady, poza regulacjami prawa ubezpieczana społecznego. Jeśli używa się pojęcia „pracownik", tzn. że ustawodawca odsyła nas do art. 2 kodeksu pracy, jednak dla potrzeb prawa ubezpieczał społecznych ustawodawca zawęża lub poszerza to pojęcie. Jest jedai tytuł, którego definicja znajduje się bezpośrednio w ustawie o systanic - jest to pojęcie „twórcy" i „artysty". Elementy definicyjne wyznaczające cechy tytułów' ubezpieczaiia anaytalncgo i raitowcgo wymienione w art 6. powinny być spełnione na taytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Obowiązuje tu zasada terytorializmu. tzn. za pracownika można uznać tylko taką osobę, która w^r świetle prawa polskiego jest za taką uznawała (ait. 2 k.p.). Wyjątkiem od zasady tcrytoralizmu jest art 8 ust 14 its.u.s. - na równi z zatrudniaiian na teraiie Rzeczpospolitej traktuje się zatmdniaiie obywateli polskich za granicą w przedstawićielstwacli dyplomatycznych, urzędach konsularnych, stałych przedstawicielstwach przy organach ONZ. innych misjach specjalnych a także innych placówkach i instytucjach lub przedsiębiorstwach są objęci systanan ubezpieczał państwa wysyłającego, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Tytuły ubezpieczenie emerytalnego i rentowego są zdefiniowane w ait. 6 ustawy o systemie. Można je kwalifikować z punktu widzaiia dochodów, które stanowią podstawę do odprowadzana stawek na ubezpieczane społeczne:

1.    Osoby zarobkujące - osoby ubezpieczone saisu stricte. Są to wszystkie osoby, które prowadzą działalność zarobkowego typu: pracownicy, osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, osoby prowadzące działalność pozarolniczą.

2.    Osoby, które uzyskują stypendia, które spełniają funkcję para-dochodów - ta działalność, w związku z którą uzyskują stypaidia. nie jest kwalifikowała jako działalność typu zarobkowego. Działalność taka z mocy ustawy' została objęta ubezpicczaiicm. np. stypaidyści sportowi, stypaidyści w^r Krajowej Szkole Administracji Publicznej.

3.    Osoby finansowane z budżetu państwa - są to różne grupy podmiotów', np. posłowie i senatorowie, żohiiaze w służbie czynnej, poborowi, którzy podejmują służbę zastępczą, funkcjonariusze służby celnej, duchowni, osoby przebywające na urlopach wychowawczych, osoby korzystające z zasiłku macierzyńskiego. Za te osoby to państwo odprowadza składkę.

4.    Osoby objęte pomocą społeczną - składka jest finansowana przez gminy. Jest to zadanie zlecone i gminy płacą te składki za pośrednictwan budżetu państwu

Pracownicy są objęci wszystkimi czterana działami ubezpieczaiia obowiązkowego. Początek ubezpieczenia społecznego stanowi skutek powstania stosunku pracy; nie zawiera się żadnej nowej więzi prawnej, ponieważ