Wykładnia przepisów
Przepisy których brzmienie nie nasuwa wątpliwości nie wymagają wykładni - clara non sunt interpretando.
Biorąc pod uwagę podmiot który dokonał wykładni wyróżniamy:
1) wykładnię autentyczną - pochodząca od organu który wydał interpretowany przepis
2) wykładnię legalną - dokonaną przez organ państwowy upoważniony do ustalenia wykładni przepisów wiążącej inne organy stosujące prawo
3) wykładnia praktyczna - dokonana przez organ stosujący prawo
4) wykładnia doktrynalna - przeprowadzona w pracach naukowych
Doktryna prawa cywilnego wyróżnia wykładnię
1) językową - dąży ona do wyjaśmenia sensu przepisu przez analizę tekstu słownego
2) logiczna - polega na interpretowaniu przepisów na drodze wnioskowania opartego na regułach logiki formalnej:
a) argumentom a maiori ad minus - polega a wnioskowaniu, że komu wolno czynić więcej, temu wolno czynić mniej, a kto jest zobowiązany do większego . ten jest też zobowiązany do mniejszego
b) argumentum a minori ad maius - oparte na wnioskowaniu, że komu wolno czynić mniej, temu tym bardziej nie wolno czynić więcej
c) argumentum a contario - wnioskowanie z przeciwieństwa
3) systemowa - polega na interpretacji wynikającej z faktu, że dany przepis jest częścią systemu norm prawnych
4) funkcjonalna - interpretacja wynika z faktu, że przepis spełnia określoną funkcję
5) rozszerzająca, ścieśniająca
Luka w prawie - stan rzeczy który nie został uregulowany przez ustawodawcę.
Luki usuwa się w drodze:
analogi
analogi z ustawy
analogia legis - do danego stosunku prawnego stosuje się normę prawną która dotyczy innego ale podobnego stanu faktycznego
analogi z prawa
analogia iuris - polega na rozstrzygnięciu danego stanu faktycznego na podstawie zasad ogólnych prawa