101833

Gdy w 1989 roku USA przeprowadziły akcję zbrojną w Panamie, przywódca panamski gen. Manuel Noriega (oskarżany przez władze Stanów Zjednoczonych m. in. o kierowanie procederem handlu narkotykami) schronił się w placówce dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej w Panamie. Żołnierze amerykańscy sprawdzali wjazdy i wyjazdy na teren misji. Dodatkowo ambasada była silnie oświetlona. Dopiero po zdecydowanym proteście Stolicy Apostolskiej zaniechano stosowania oświetlania misji.

Ostatecznie Noriega oddał się dobrowolnie w ręce żołnierzy amerykańskich. Został osądzony przez sąd Stanów Zjednoczonych i skazany na karę pozbawienia wolności.

2.    Podjęcia decyzji o uznaniu szefa obcej misji dyplomatycznej za persona non grata.

3.    W praktyce udziela się często azylu dyplomatycznego wówczas, gdy przemawiają za tym względy humanitarne, np. gdy azylantowi w razie wydania grozi śmierć, tortiuy, niesprawiedliwy proces, nieludzkie traktowanie (w 1989 USA schroniło obywateli ChRL po masakrze na placu Niebiańskiego Spokoju). Przypadki udzielania azylu tego typu znajdujemy także w praktyce Polskiej, np. w latach 1995-96 Polska Ambasada w Dżakarcie udzieliła azylu obywatelom Timoru Wschodniego.

Można mieć wątpliwości, czy na podstawie praktyki dotychczasowej wykształcił się już powszechny zwyczaj pozwalający na udzielenie azylu z powodów humanitarnych. Wydaje się natomiast, że zagrożenie życia bądź zdrowia azylanta stanowi kontratyp/okoliczność wyłączającą w danym przypadku bezprawność udzielenia azylu dyplomatycznego.