109662

-nieskuteczne jest stosowanie wyłącznie aktywnego lub pasywnego sposobu gaszenia pożani podziemnego -konieczne jest zwiększenie bezpieczeństwa załogi zatnidnionej przy aktywnym lub pasywnym gaszeniu pożaru -przewiduje się przyspieszone otwarcie pola pożarowego dla odzyskania otamowanych wyrobisk i ich wyposażenia

Często stosuje się kombinowane gaszenie pożani z zastosowaniem wody jako środka gaśniczego . przy czym woda może być podawana do zaognionej przestrzeni w czasie tamowania pożani lub po otamowaiuu pola pożarowego . Innym kombinowanym sposobem jest zatapiame pól pożarowych , po oprzednim wykonaniu odpowiednio wytrzymałych tam wodnych . Zatapianie przeprowadza się po wycofaniu załogi z miejsc zagrożonych , przy czym konieczne jest konfrolowame przepływu wody jak i poziomu wody w zatopionym pohi pożarowym . Używa się wody z rurociągów przeciwpożarowych . podsadzkowych . węży pożarniczych itp. .W kopalniach stosujących podsadzkę hydrauliczną pole pożarowe podsadza się podsadzką hydrauliczną Podsadzanie przeprowadza się przez jednorazowe doprowadzenie podsadzki hydraulicznej do pola pożarowego lub etapami przez skracanie odpowiednio nirociągu podsadzkowego . Przy kombinowanych sposobach gaszenia pożarów podziemnych często są stosowane gazy obojętne , które mają zapobiegać wybuchom metanu lub gazów pożarowych . jak również przyspieszać gaszenie pożaru. Metoda ta wymaga stosowaiua odpowiednich tecluiologii budowy tam oraz transportu i podawania gazów obojętnych . W przypadku małych przestrzeni zaognionych stosuje się gaz obojętny ( CO;, N.-) sprowadzony na dół kopalni w butlach . Gdy pole pożarowe zajmuje przestrzeń 1000 do 5000 m' można stosować ciekły azot podawany do pola pożarowego rurociągiem z przewoźnych zbiorników dołowych lub z powierz cluii. W przypadku duży di pól pożarowych . powyżej 10000 m^ł do kombinowanego gaszenia pożarów podziemnych potrzeba dużych ilości gazów obojęmych .W tym celu używane są specjalne generatory gazów obojętnych o dużych wydajnościach , np. GAG . Do wygaszania pożaru w otamowanej przestrzeiu mogą być wykorzystane gazy pożarowe wytwarzane w polu pożarowym . Wprowadzenie tych gazów do pola pożarowego od strony tam wlotowych powoduje obniżeiue stężenia tlenu w tej części pola. z której ognisko pożaru czerpie tlen do procesu spalania . Sposób ten wymaga połączenia strony wylotowej pola pożarowego ze stroną wlotową szczelnym lutiuociągiem wyposażonym w wentylator lutiuowy wprowadzający w ruch zneutralizowane gazy pożarowe (tzn. zawierające poniżej 5 % tlenu ). W pewnych przypadkach w kopalniach metanowych stosuje się metan do skrócenia okresu występowania w polach pożarowych mieszanin wybuchowych . Wypełnieiue metanem zaognionych przestrzeiu odbywa się pod wpływem ciśnienia złożowego lub przez wtłaczanie go za pomocą specjalnej instalacji. Pobór metanu odbywa się z nirociągów odmetanowania . W metodzie tej tamy pożarowe muszą być wykonane jako tamy przeciwwybuchowe , uniemożliwiające przeniesienie się ewentualnego \v7buclu1 z pola pożarowego do czynnych wyrobisk górniczych.

11.8.Wyrównywanie potencjałów aerodynamicznych wokół pola pożarowego Dysypację energii (J/m³) w dowolnej bocznicy sieci wentylacyjnej, w tym również w polu pożarowym, oblicza się wzorem 1n=R«V„² gdzie :R,- opór normabiy pola pożarowego(kg/m'),V„- strumień objętości normalnej powietrza przepływającego przez pole pożarowe(m³/s).Z zależności wynika że strumień objętości powietrza jest określany wzorem V„=v li„/R,Z tego wynika, że strumień ten a zatem również i ilość tlenu w polu pożarowym, jest tym mniejsza .im większy jest opór R„pola pożarowego lub im mniejsza jest dysypacja energii. W ogólnym przypadku w aktywnej bocznicy sieci wentylacyjnej występują: spadek potencjału aerodynamicznegodófJ/kgj.dysypacja energii I₍(J/kg) oraz depresja naturalna (ciepbia) l„(j kg) Miedzy wielkościami zachodzi związek <)0=lrL zgodnie z pracą dó=ó,r<>*. w której Ou.ó* oznaczaja odpowiednio potencjał aerodynamiczny w przekroju krańcowym dopływu(d) i wypływu(w) wyrobiska. Gdy wyrównamy potencjały,tzn. gdy    wówczas nastąpi wstrzymanie dopływu powietrza kopalnianego do pola pożarowego.

Gd)’ strumień objętości V„ powietrza kopalnianego równa się zero (V_n=0),wtedy stopniowo maleje zapas tlenu wewnątrz tego pola i ogień gaśnie.Tak więc. jeśli dla pola pożarowego w którym występuje depresja cieplna,0d=^_Hi L,=*l_P, to strumień objętości V_o-*0 i wtedy występują dogodne warunki gaszenia Ogińska pożani w otamowanej przestrzeiu. Depresję naturalną (cieplną) ln można obliczyć ze wzom przybliżonego 1„ = (kv„)(k-l) [p-(Po/p)^lł‘*pj(p./pd)^1K]*0,5(v_I|⁺v_t.Xpwp.i).gdzie: p*. p,i i v_A v» oznaczają odpowiednio ciśnienia statyczne, bezwzględne (Pa) w przekroju dopływał i wypływu oraz objętości właściwej powietrza w tych przekrojach. Dysypację energii boliczamy według wzoni 1, = -0,5(v,j+v*)(p_w-p,i) - 0,5(w,,²-Wd²) - g(z»- u) Niekiedy jednak do pomiaru dysypacji energii (energii rozproszenia) stosowane są mikromanomery pochyłe i węże grubościenne. Stosując tę metodę zakłada się. że sieć wentylacyjna kopalni jest siecią pasywna, w której w wyrobiskach górniczych za wyjątkiem pola pożarowego, nie są generowane depresje naturalne (cieplne). Jeśli rozpatruje się pole pożarowe, w którym występuje depresja pożani L*. to często depresję wyznacza się w następujący sposób. Dla zamkniętego oczka sieci wentylacyjnej skład którego wchodzi bocznica sieci obejmująca pole pożarowe l-d-2-c-l,układa się równanie oczkowe w następującej postaci d0i.j=l«u⁺Ljj⁺li*b-U gdzie:l.i i.l„i.-odpowiednio dysypację energii w wlotowej (Ti)i wylotowej (T.) tamie pożarowej .L-b-dysypacja energii zachodząca wewnątrz pola pożarowego między tymi tamami.