Bezpieczeństwo sieci wentylacyjnej jest ważnym dla praktyki górniczej elementem BHP w kopalniach podziemnych. Oznacza ono taki stan siec i wentylacyjnej, który zapewnia załodze wykonywanie pracy w warunkach nie zagrażających jej życiu ani zdrowiu, a obejmuje ogół środków i urządzeń służących do osiągnięcia tego stanu; zakłada się również usuwanie lub co najmniej ograniczenie szkodlśoości związanych z procesem produkcyjnym, spośród których najniebezpieczniejsze są zagrożenia ze strony pożarów podziemnych lub wybuchów metanu i pyłu w ęg Iow ego.
Zasady bezpieczeństwa sieci wentylacyjnej, ujmowane w literaturze fachowej i w coraz to nowszych przepisach górniczych, są rozwiane od drugiej połowy XIX stulecia. Przez długi okres czasu w XIX wieku motorem rozwijania tych zasad były głównie katastrofy spowodowane pożarami lub wybuchami metanu i pyłu węglowego. Wiek XX, zwłaszcza druga jego połowa, cechują się prowadzeniem w kraju i za granicą intensywychbadań naukowych nad bezpieczeństwem sieci wentylacyjnej.
Opierając się na teorii prądów przekątnych H. Czeczotta i teorii stabilizacji kierunków prądów W. Budryka, jak również na praktyce kopalń krajowych i zagranicznych można stwierdzić, że dla bezpieczeństwa sieci wentylacyjnej podstawowe znaczenie ma zagadnienie ktwości panowania nad kierunkami prądów powietrza. Zagadnienie to jest obecnie bardzo aktualne, a to w związku z koncentracją procesów produkcyjnych.
Zasady i przepisy bezpieczeństwa ze względu na pożary i wybuchy w kopalni, zwłaszcza silnie metanowej, przemawiają za stosowaniem możliwie dużej liczby rejonów wentylacyjnych. Natomiast zasady ekonomikiprzemawiają za stosowaniem koncentracji procesów produkcyjnych, co prowadzi do zmniejszenia liczby rejonów wentylacyjnych. Konieczne zatem jest p odjęcie szeregu środków profilaktycznych, do których należy zaliczyć stosowanie rejonowych prądów powietrza cechujących się określoną stabilnością kierunków.
Prace przeprowadzone w Głównym Instytucie Górnictwa doprowadziły1 do stwierdzenia, że w zagadnieniu badania łatwości panowania nad kierunkami prądów powietrza podstawowe znaczenie ma schemat potencjalny sieci wentylacyjnej.
W ostatnich latach w związku z istniejącym w górnictwie dążeniem do koncentracji wydobycia, wzrosło zapotrzebowanie na powietrze w rejonach wentylacyjnych. Stan ten spowodował zwiększenie ilości powietrza płynącego w bocznicach sieci wentylcyjnej, a tym samym zwiększenie dysypacji mocy w tych bocznicach. Pociągnęło to za sobą potrzebę instalowania wentylatorów głównych o coraz większej mocy. Dlatego też coraz większe znaczenie praktyczne ma ekononika przewietrzania kopalni, dla której istotne jest zwalczanie wąskich przekrojów wentylacyjnych, tj. bocznic w których powstają zbyt duże dysypacje mocy.
Dysypacja mocy w sieci wentylacyjnej
Przez dysypację mocy rozumie się rozproszenie (straty) mocy w sieci wentylacyjnej. Znajomość wartości dysypacji mocy w poszczególnych elementach sieci