110055

>    Elektroporacja, fizyczna - polega na wykorzystaniu serii impulsów elektrycznych, które naruszają strukturę błony, powodując powstanie w niej porów, przez które DNA może przeniknąć do wnętrza komórki.

>    Mikrowstrzeliwanic. fizyczna - wykorzystuje mikroskopijne kulki z złota lub wolfr amu o średnicy 0,5 - 5 mikr ometra. Fragmenty DNA które pragnie się wprowadzić do komórek są oplaszczane ita tych kulkach, a następnie wstrzeliwane do komórek roślinnych. Używana jest do tego tzw. "annatka genowa" (ang. particie gurr). Wadą metody jest niska wydajność oraz mogące wystąpić uszkodzenia komórek Zaletą jest to iż komórki nie muszą być pozbawiane ściany komórkowej, można wprowadzać np do fragmentu liścia, jak i DNA może zostać wprowadzona także do chloroplastów i mitochondriów.

>    Z użyciem PEG, chemiczna - polega na wykorzystaniu glikolu polietylenowego,który powoduje zwiększenie przepuszczalności błony komórkowej, poprzez prowadzenie do jej chwilowej, odwracalnej dezorganizacji. To pozwala na wnikniecie transgenu do komórek, wraz z DNA nośnikowym. Np. kukurydza Liberty Link. odporna na herbicyd glifodtal.

>    Fuzja liposomów - tworzone są liposomy, wewnątrz których są cząsteczki DNA. Tworzy się je poprzez utworzenie podwójnej błony lipidowej na roztworze z cząsteczkami DNA i wstrząsanie nie - powstają wtedy "kuleczki" błonowe z DNA w środku. Liposomy łączą się z protoplastami komórek wprowadzając do środka DNA.

>    Mikroiniekcja polega na wprowadzeniu DNA za pomocą igły mikromanipulatora, doświadczenie wykonywanie jest ręcznie przez człowieka.

Cele modyfikacji:

odporność na herbicydy - chemiczne środki ochrony roślin (soja. rzepak),

S odporność na szkodniki - modyfikacja Bt (kukurydza, bawełna), odporność na choroby wirusowe, grzybowe, bakteryjne,

odporność na niekorzystne warunki środowiska (zasolenie gleby, mróz, susza, metale ciężkie),

■ż poprawa lub nadanie nowych cech jakościowych (pomidor Flavr Savr, „Golden Rice”, szczepionki w warzywach).

Metody modyfikacji zwierząt:

>    Mikroiniekcja,

>    użycie wektorów wirusowych,

>    modyfikacje embrionalnych komórek    macierzystych technikami inżynierii genet

Celem modyfikacji jest głownie przyśpieszenie wzrostu zwierząt hodowlanych oraz produkcja farmaceutyków izolowanych z mleka.

' Pierwsze zwierzęce GMO, w którym wprowadzony gen byl dziedziczony to myszka powstała w 1980-81 roku Wprowadzony gen spowodował podatność na raka. Mysz ta zmodyfikowana została metodą tnikroiniekcji DNA.

Modyfikuje się ryby (na obrazku łosoś, także karpie) wprowadzając do ich genomu geny hormonu wzrostu (gen ludzki albo szczurzy), oraz imię zwierzęta hodowlane Tak zmodyfikowane zwierzęta bardzo szybko rosną

Krowy, kozy, owce dzięki modyfikacjom stają się tzw. biorcaktorami - produkują różnego rodzaju farmaceutyki (przeciwciała, hormony, itp ), które później są izolowane z ich mleka Dlatego, że ich produkcja poza żywym organizmem jest niemożliwa, lub bardzo kosztowna i trudna.

Najpowszechniej się modyfikuje zwierzęta laboratoryjne (myszy, szczury) - zwykle wyciszając im dane geny - tzw. knock-out. Są wykorzystywane w badaniach w laboratoriach na całym świecie.

Interesującym kierunkiem badań w konstrukcji zwierząt transgenicznych, są prace nad uzyskaniem świń jako dawców serca dla ludzi Jednak problem jaki należy pokonać jest wyeliminowanie nadostrej reakcji imunologicznej. W tym celu transgeniczny dawca serca