110189

Liposomy wytwarzane sztucznie znajdują zastosowanie głównie w przemyśle farmaceutycznym oraz kosmetycznym, a także w badaniach naukowych, jako model błony biologicznej. Wewnątrz liposomów można umieszczać roztwory lub zawiesiny wodne różnych substancji, w tym także leków i DNA. Cecha ta umożliwia stosowanie liposomów jako leków.

Liposomy sztuczne można podzielić pod względem rozmiaru, ilości warstw otoczki i sposobu wykonania. Wyróżnia się następujące grupy:

•    Liposomy z więcej niż jedną warstwą lipidową

•    Liposomy wielowarstwowe (ang.multillamellar vesicles) - MLV - Rozmiar: 0,4-10pm

•    Pęcherzyki oligolamelarne (ang.oligolamellar vesicles) - OLV - Rozmiar: 0,1-lpm

•    Liposomy jednowarstwowe (ang.unilamellar vesicles) - UV - Rozmiar: 0,01 - lpm (Wszystkie zakresy wielkości)

•    Małe liposomy jednowarstwowe (ang.small (or sonicated) unilameller vesicles) - SUV -Rozmiar: 0,02 - 0,03pm

•    Duże liposomy jednowarstwowe (ang.large unilameller vesicles) - LUV - Rozmiar: 0,05 -lpm

• Olbrzymie jednowarstwowe liposomy (ang.giant unilamellar vesicles) • GUV • Rozmiar: > lpm

•    Wielopęcherzykowe liposomy (ang.multivesicular vesicles) - MW - Rozmiar: > lpm Wytwarzanie:

•    Wstrząsanie - powoduje powstawanie wielowarstwowych liposomów (MVL), które można następnie rozbijać na mniejsze, różnymi metodami.

•    Sonikacja - jest to metoda prowadząca do powstania liposomów jednowarstwowych (jedna warstwa podwójnej błony lipidowej)

Zastosowanie:

•    W biologii i medycynie liposomy są stosowane do:

•    badania właściwości białek błonowych

•    modulowania procesów zachodzących w naturalnych błonach

•    wbudowywania nowych składników do błony komórkowej

•    wprowadzania do komórek substancji trudno rozpuszczalnych i łatwo utleniających się w wodzie

•    jako postać leku, do terapii celowanej

•    wzmocnienia odpowiedzi immunologicznej

•    w przemyśle kosmetycznym, jako nośnik substancji hydrofitowych w tłustych kremach.