110547

PRÓG RENTOWNOŚCI

Jednym z narzędzi badania relacji między zmianami produkcji a zmianami kosztów i ich wpływu na wynik finansowy jest analiza progu rentowności zwana też analizę punktu krytycznego BEP. W analizie progu rentowności ważne jest kiedy koszty produkcji przedsiębiorstwa pokryte zostanę przychodami ze sprzedaży wyrobów i usług oraz kiedy zacznie ono przynosić zysk. Punkt wyrównania, w którym realizowane przychody ze sprzedaży pokrywają poniesione koszty nosi nazwę progu rentowności. Firma zatem osięga próg rentowności, gdy rentowność sprzedaży jest równa zero. tzn. nie osięga ani zysku ani nie ponosi straty.

Próg rentowności wyrażony może być:

ilościowy - oznacza takę liczbę sprzedanych produktów, przy której przychody ze sprzedaży zrównuję się z poniesionymi na ich wytworzenie kosztami, wartościowy - oznacza taki poziom przychodów ze sprzedaży, który pokrywa wszystkie koszty produkcji.

Analiza progu rentowności zakłada, że koszty całkowite mogę być rozdzielone na koszty stałe i zmienne. Koszty stałe sę niezależne od wielkości produkcji np. amortyzacja budynków fabrycznych, płace kierownictwa. Koszty zmienne zmieniaję się proporcjonalnie do wielkości produkcji. Do tych kosztów należę np. koszty surowców, materiałów, energii itp. Wyznaczajęc próg rentowności przyjmuje się m.in., że wartość produkcji w badanym okresie jest równa wartości sprzedaży, stałe koszty produkcji sę jednakowe dla każdej wielkości produkcji, jednostkowe koszty zmienne sę stałe, z zwięzku z czym całkowite koszty zmienne produkcji zmieniaję się proporcjonalnie do wielkości produkcji. W produkcji jednoasortymentowej próg rentowności wyznaczaję: cena wyrobu, jednostkowe koszty zmienne, wielkość produkcji, stałe koszty produkcji. Znajęc te czynniki wyznaczymy:

S - wartość sprzedaży ,

P - ilość sprzedanych wyrobów, c- jednostkowa cena sprzedaży S = P *c

obliczamy poziom kosztów całkowitych - Kc, koszty stałe produkcji, - Ks, koszty zmienne - Kz Kc = Ks + P ♦ Kz.

Próg rentowności jest w punkcie, gdzie S = Kc. Wg tego równania obliczmy próg w wyrażeniu ilościowym: BEP" = Ks/c- Kz = P,

Wartościowym : BEP' = Ks /c - Kz * c = BEP * c, oraz jako stopień zaspokojenia przewidywanego popytu :

BEP" = Ks /Pm* (c-Kz) * 100 = BEP/Pm + 100 Pm - max ilość sprzedanych wyrobów,

Zm - poziom zysku przy pełnym zaspokojeniu przewidywanego popytu.