110916

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka -> M-wy traktat praw socjalnych

Rezolucje:

-    interpretacja lub rozszerzanie pojęć traktatowych - znaczenie mogą mieć także uchwały ze spotkań prac stron konwencji, np. Konwencja o ochronie warstwy ozonowej

-    implementacja traktatu - uchwały służą wprowadzeniu w życie konwencji. Nie zawsze będą miały wiążący charakter. Mogą też uzupełniać konwencję - np. zalecenia dotyczące M-wej Organizacji Pracy

POMOCNICZE ŹRÓDŁA PRAWA M-WEGO

Art. 38 wskazuje:

1. Orzecznictwo

Znaczenie ma orzecznictwo m-we i krajowe. Orzecznictwo m-we to rozstrzygnięcia m-we, nawet te nie mające mocy prawnej, np. views.

Np. MTS w 2004 wydając orzeczenie dotyczące muru palestyńskiego zastanawiał się nad naruszeniem standardów człowieka i odwołał się właśnie do takich 'views' wydanych przez Komitet Praw Człowieka.

Rozstrzygnięcia prawnie wiążące to orzeczenia sądów m-wych, a także arbitrażu m-wego (zwanego sądem polubownym). Sądy m-we wydają 2 rodzaje orzeczeń:

•    Merytoryczne - są to wyroki dotyczące meritum sprawy. Bywają one czasem rozbite na kilka orzeczeń (np. Komisja etiopsko-erytrejska). Mogą być częściowe w znaczeniu, że rozstrzyga się sprawę w oparciu o odszkodowanie dla poszkodowanej jednostki. Jeżeli materia jest złożona sprawa może być...

Są to np. nie wiążące formalnie orzeczenia MTS-u, STSM-u, M-wego Trybunału Praw Człowieka.

W prawie m-wym nie ma czegoś takiego jak precedens - nie ma zatem precedensu 'de iue\ Czasem jednak mówi się, że istnieje precedens 'de facto', który rzutuje na praktykę m-wą.

•    Formalne - mogą przyjąć formę wyroków lub decyzji w sprawach jurysdykcji. Czasem to rozstrzygnięcie jest częścią rozstrzygnięcia merytorycznego. Mogą mieć także postać zarządzeń (mają stricte techniczno-procesowy charakter, np. dotyczące przesłuchania świadków) lub postanowień.

Orzecznictwo nie zastępuje ani praktyki ani świadomości prawnej.

Sądy krajowe -> mogą także orzekać o prawie m-wym dotyczącym tego państwa (o prawie traktatowym i zwyczajowym). To, co robią sądy krajowe to element praktyki państwa. Są sytuacje, kiedy sądy krajowe mogą wnieść istotny wkład w dziedziny prawa m-wego, np. w sprawach dotyczących ekstradycji, immunitetu państwa lub ścigania ministrów za czyny które prawo m-we potępia. Niekiedy rola sądów krajowych polega na wstępnym oglądzie sprawy -> zasada wyczerpania środków krajowych. Niekiedy zamiast jednostki może działać tylko państwo.