111287

—» terytorium okupowane pozostaje nadal pod zwierzchnictwem państwowym,

okupant może pobierać podatki, a specjalne daniny mogą być nałożone na potizeby armii i administracji.

—> okupant jest jedynie administratorem, a nie właścicielem dóbr państwowych,

-> armia okupanta może jednak przejąć wszelkie ruchomości mogące służyć do celów wojskowych,

-> zabrania się masowego pizesiedlania czy deportacji,

—> okupant powinien podjąć wszelkie starania do zaopatrzenia ludności cywilnej w leki i żywność.

—> okupant nie ma prawa wcielać ludności cywilnej do swojej armii, może on je zmuszać natomiast do pracy o charakterze publicznym za odpowiednim wynagrodzeniem.

OGÓLNE ZASADY PRAWA WOJENNEGO(/Ł/S /A’ BELLO)

Prawo wojenne należy do najstarszych działów' prawa międzyn. Także w czasie wojny istnieją pewne wspólne w-aitości.które są w jakiejś mierze uznawane i respektowane przez wojujących. Są to nie tylko określone wartości humanitame.ugnintowane w- świadomości społeczeństw'jak zakaz zabijania starców' i dzieci.niszczenia pól uprawnych itp.Istotne znaczenie mają także wartości polityczne i militarne.które wymagają, aby w w ojnach zaniechano określonych działali wykraczających poza zakres racjonalnie uzasadnionych celów' wojny i które by prow-adzily do biologicznego wyniszczenia przeciwnika.Przepisy prawa wojennego ceduje mniejsza skuteczność w porównaniu z przepisami podczas pokojutnp.pogw-ałcenie podstawowych zasad prawa wojeimego w czasie II wojny).'Wśród czyiuiików skłaniających państw a do przestrzegania prawa wojennego wymienia się obawy,że zgodnie z zasadą wzajemności strona przeciwna odpowie w^r podobny sposób na naruszenie prawa wojeimego.Nowsze konwencje dotyczące humanitarnego prawa konfliktów' kładą nacisk na upowszechnienie znajomości tego prawa i nakładają na państwo obowiązki w tym zakresie.

Rozwój historyczny prawa wojennego

Konwencje haskiet 1907)-istotne znaczenie dla rozwoju prawa wojny. Szczególnie IV konwencja z dołączonym regulaminem praw' i zwyczajów w ojny lądowej . III-rozpoczęcie kroków wojeimych.V i XIII-o neutralności wojennej.Także konw encje liaskie o stanowisku statków handlowych po rozpoczęciu wojny.bombardowaniach morskich,polepszaniu losów rannych,o ograniczeniach w wykonaniu prawa łupów itd.

Klauzula M a rtensa-za mieszczona w preambule do IV konwencji haskiej-zobowiązuje państwa do przestrzegania przepisów prawa liaskiego.oraz prawa zwyczajowego nieobjętego kodyfikacją haską i do dostosowania swego postępowania do zasad ludzkości i wymagań sumienia publicznego. Konwencje genewskie-1925-podpisanie protokołu genewskiego w sprawie użycia gazów' i środków bakteriologicznych.

Konwencje genewskie z 1929 o traktowaniu jeńców i polepszeniu losu rannych i chorych.

Konwencje genewskie z 1949 o ocluome ofiar wqjny(rozwinięcie przepisów dotyczących konwencji o polepszeniu losu rannych, dotyczących jeńców-, oclirony ludności cywilnej i zawiera w znacznej części przepisy zupebue nowe).

Siły zbrojne uczestniczące w wojnie lądowej

Art. 1 Regulaminu haskiego z 1907-ustaw-y .prawa i obowiązki wojeiuie stosuje się nie tylko do annii.ale też do pospolitego nużenia i oddziałów ochotniczych jeżeli: mają na czele osobę odpowiedzialną za podw-ladnych.nosza stała i dającą się z daleka rozpoznać odznakę wyróżniającajaw-nie noszą broń.przestrzegają praw- i zwyczajów- w-ojeimych.ludność terytorium zajętego która pizy zbliżeniu mepizyjaciela chwyta za broiłaby walczyć i nie miała czasu się zorganizować będzie uznawana za wojującąjeżeli będzie przestrzegać prawa wojennego Protokół dodatkowy z 1977-siły zbrojne strony w konflikcie to „wszelkie zorganizowane siły zbrojne grupy i jednostki,które pozostają pod dowództwem odpowiedzialnym za swych podwładnych także wówczas gdy ta strona jest reprezentowana przez rząd lub władzę nieuznaną pizez stronę przeciwną; takie siły