Neoinstytucjonalizm
John Galbright, Robert Heilbroner, Giinnar Myrdal, Oarence Ayres (Journal of Economic Issues)
Istota instytucjonalizmiu
• krytyka homo oeconomicus
• interdyscyplinarność
• ujęcie dynamiczne
• ujęcia makroekonomiczne
• normatywność (co powinno być)
Główne konsekwencje istnienia rzeczywistego monopolu naturalnego:
• istnienie każdego monopolu, tym też monopolu naturalnego, oznacza sytuację market failure
• przeciętne koszty w SR i LR mają tendencję malejącą
• dziedziny charakteryzują rosnące przychody do skali
Dla ekonomii neoklasycznej i liberalnej jest to sytuacja deprymująca, ponieważ wtedy koszty krańcowe są zawsze niższe niż koszty przeciętne. P->MC=MR
Trzy pola regulacji
Jeśli nie można w łatwy sposób zburzyć monopolu naturalnego, zwłaszcza tam, gdzie występują sieci, to należy uczynić ten monopol możliwie mało groźnym przez regulacje.
W przeciwnym razie należy liczyć się z:
• praktykami monopolistycznymi
• dyskryminacją cenową
• nieuczciwą konkurencją
• predatory pricing
W zakresie organizacji rynku:
1) powierzenie na danym terenie działalności jednemu przedsiębiorstwu prywatnemu lub publicznemu; jest to przekształcenie monopolistycznej pozycji de facto w monopolistyczną pozycję de iure
2) wyznaczenie linii demarkacyjnych między jednoimiennymi przedsiębiorstwami
3) obligacja do świadczenia usług, nawet w warunkach nieefektywności marginalnych klientów
W zakresie cen i zysków oraz jakości:
• regulacja cen i zysków ma stanowić protekcję konsumentów przed zachowaniami monopolistycznymi, to jest cenami monopolowymi i dyskryminacją cenową
• regulacja jakości usług, w tym także ochrona przed zachowaniami wynikającymi z morał hazard w związku z asymetrią informacji
W zakresie inwestycji
Regulator ponosi odpowiedzialność za:
• odpowiednie sterowanie rozwojem zdolności produkcyjnej, aby przyszłe potrzeby mogły być w sposób płynny zaspokojone