111847

Istnienie transakcji kupna - sprzedaży, w których pieniądz występuję w charakterze środka wymiany, jest w ogóle warunkiem rozwoju transakcji kredytowych. Te ostatnie rozwinęły się na gruncie istnienia cyrkulacji towarowej z udziałem pieniądza. Aby jednak mogły na większą skalę rozwinąć się transakcje kredytowe sprzedawca (producent) musi posiadać rezerwę środków pieniężnych, co zakłada istnienie pieniądza w funkcji środka akum ulacji.

Upowszechnienie się stosunków towarowo - pieniężnych powoduje, że pieniądz w funkcji środka płatności występuje poza sferą obiegu towarów. Powstawania stosunków wierzyciela i dłużnika niekoniecznie wymaga istnienia kupna - sprzedaży towarów., we wszystkich transakcjach pożyczkowo - pieniężnych w chwili spłaty długu pieniądz występuje w tej funkcji. Podobnie jest przy opłatach czynszów, rent, podatków, a także przy opłacie siły roboczej.

Ukształtowanie się funkcji pieniądza jako środka odroczonych płatności może być przyczyną istotnych perturbacji w gospodarce rynkowej. Stosunki kredytowe rozwijają się normalnie, jeśli nie ma istotnych przeszkód w realizacji zobowiązań płatniczych. W gospodarce powstają natomiast istotne problemy, jeśli łańcuch wierzycieli i kredytobiorców zaczyna się rwać z powodu niewypłacalności dłużników. Pociągać to może za sobą krach systemu kredytowego, odbijający się negatywnie na innych działach gospodarki. Tak się dzieje w sytuacjach kryzysowych, w których występuje nie tylko załamanie procesów produkcyjnych, ale również sfery obiegu pieniądza, co potęguje trudności produkcyjnych działów gospodarki.

Pieniądz występuje w charakterze pieniądza światowego. Oznacza, to pełnienie przez pieniądz swych podstawowych funkcji nie tylko na rynku krajowym, ale również na rynkach międzynarodowych.

Początkowo w funkcji pieniądza obsługującego wymianę międzynarodową występowało złoto.

Rozwój międzynarodowych stosunków ekonomicznych wykształcił z czasem i w tej sferze różne substytuty pieniądza pełnowartościowego. Funkcjonować one jednak mogą w roli pieniądza światowego tylko w normalnych warunkach ekonomicznych. Wstrząsy ekonomiczne, wojny, itp. Zjawiska, naruszające normalne stosunki ekonomiczne między krajami, nieuchronnie przywracając pieniądzowi kruszcowemu jego funkcję pieniądza światowego.

Pieniądz światowy funkcjonuje przede wszystkim jako powszechny środek płatniczy. Wkracza on do obiegu międzynarodowego głównie przy wykorzystaniu rachunków bankowych, a więc bezgotówkowo.