113910

Strony układów zbiorowych pracy (zdolność układowa)

Strona układu zbiorowego pracy- podmiot lub grupa podmiotów, które reprezentują interesy pracowników (głównie Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych oraz NSZZ "Solidarność") lub pracodawców (w szczególności Konfederacja Pracodawców Polskich, Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych oraz Związek Rzemiosła Polskiego). Po każdej ze stron może być kilka podmiotów.

Podmiot- jednostka uprawniona do rokowań zbiorowych, podpisywania układu zbiorowego pracy

Zdolność układowa- posiada ją podmiot; jest to zespół specyficznych kwalifikacji do reprezentowania poszczególnych interesów oraz dot. określonej pozycji społecznej (def. z wykładu). Jest szczególną zdolnością prawną dotyczącą przede wszystkim możności (kompetencji) stanowienia- z upoważnienia państwa- norm prawnych należących do prawa pracy. Została ona nadana związkom zawodowym oraz pracodawcom i ich organizacjom przez Konstytucję (art.59 ust4) a szczegółowo regulowana przez przepisy KP zaliczane do zbiorowego prawa pracy- odrębnie dla układów zakładowych i ponadzakładowych. Nie jest ona związana ze zdolnością prawną i zdolnością do czynności prawnych w rozumieniu prawa cywilnego i indywidualnego prawa pracy.

W przypadku pracodawców zdolność taką ma pojedynczy pracodawca przy układzie zakładowym, lub organizacja pracodawców przy układzie ponadzakładowym. Organizacjami pracodawców są także ich federacje i konfederacje.

Związek zawodowy nabywa ogólną zdolność układową przez rejestrację, bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków, np. nie musi posiadać osobowości prawnej zakładowa organizacja związkowa, która wchodzi w skład związku, którego statut przewiduje tylko osobowość prawną całego związku. Jednak dla zawarcia konkretnego układu związek musi posiadać szczególną zdolność układową. I tak jeśli w zakładzie pracy działa jeden związek zakładowy to posiada on niezależnie od ilości swoich członków szczególną zdolność układową, natomiast jeśli w zakładzie pracy lub na szczeblu ponadzakładowym działa więcej niż jeden związek, to wówczas zdolność układową szczególną mają wszystkie związki zakładowe działające wspólnie lub związki uznane za reprezentatywne. Prawo nie przewiduje możliwości zawierania układów przez poszczególne związki zawodowe, ponieważ są one zawierane dla ogółu pracowników.

Reasumując:

Zakładowy układ zbiorowy zawierają:

1/ pracodawca,

2/ zakładowa organizacja związkowa.

Po nad za kładowy układ zbiorowy zawierają:

V ze strony pracowników - właściwy statutowo organ ponadzakładowej organizacji związkowej,

2/ ze strony pracodawców - właściwy statutowo organ ponadzakładowej organizacji zrzeszającej pracodawców.