a) homo phaenomenon
• człowiek jako element przyrody
• podporządkowany prawom przyrody
• świat phaenomenu jest rzeczywistością subiektywną
b) homo noumenon
• jest rzeczą samą w sobie i ma wolność jako:
- wolność od wszystkiego co zmysłowe, od przyrody
- wolność jako podleganie prawidłom czy zasadom, które człowiek sam ustala dzięki swojemu rozumowi
• świat noumenu jest rzeczywistością obiektywną
4. Idea wiecznego pokoju
- nigdy nie zostanie osiągnięta
- ludzkość zawsze będzie do niej dążyć
- rozum praktyczny - pojęcie (idea)
5. Rozumienie pacyfizmu
- tradycyjne:
• nie prowadzenie wojen
• brak represji na ludności cywilnej
• humanitaryzm
- współcześnie:
• zakaz okazywania, wywoływania agresji
• rozbrojenie powszednie
• likwidacja regularnych armii
• prawo do odmowy służby wojskowej
• ochrona praw zwierząt
• ochrona środowiska naturalnego
6. Praktyczne przykłady oddziaływania prawa natury:
• Rewolucja Francuska 1789-99
• Wiosna Ludów 1848r.
• walka z rasizmem
• walka o równość
• Sierpień 1980r. - Polska
• Rewolucja Październikowa 1915r.
7. Prawo, a moralność 04.01.2005r.
a) motyw postępowania
- obowiązek postępowania moralnego
- moralne postępowanie - zgodne z imperatywem kategorycznym i imperatywem praktycznym
- prawo i moralność to dwa oddzielne systemy normatywne