pierwsza płaszczyzna -
- homo socius i homo creator
- człowiek jako jednostka społeczna i człowiek jako jednostka twórcza
- w ustroju kapitalistycznym człowiek nie może się rozwijać ani jako jednostka społeczna ani jako jednostka twórcza, bo kapitalizm zawłaszcza tą wartość dodatkową. Kapitalista płaci tyiko to, żeby odtworzyć siłę roboczą. I jednostka jest wyalienowana, bo nie może się twórczo rozwijać, nie sprzyja to współpracy, dzieli społeczeństwo, ustrój nieprzyjazny wobec robotnika. Jednostka nie może się rozwijać w pełni, bo system jest niesprawiedliwy
- on uważał, że te system można zmienić tyiko przez rewolucję. Alienacja jest spowodowana strukturalną cecha kapitalizmu
Druga płaszczyzna:
- „Kapitał” - rozważana problematyka klas
- Marks wyróżnia dwie klasy: w sobie - posiadaczy- kapitalistów i dla siebie - posiadających
- proletariatu
- te dwie klasy są najważniejsze ale nie jedyne.
- Klasa - duże zbiorowości, które cechuje obiektywny interes i określony stosunek do środków produkcji. Posiadanie lub nie środków produkcji
- klasa w sobie - zbiór , ludzie posiadają wspólny interes ale nie uświadamiają tego.
- Klasa dla siebie - klasa, która się zorganizuje i walczy przeciwko wyzyskowi kapitalizmu
- uważa, że źródło zła to brak posiadania środków produkcji.
Trzecia płaszczyzna -
- baza i nadbudowa
- uważa, że głównym czynnikiem, który wpływa na zmiany (naszą świadomość) są warunki materialne (byt określa świadomość - to jak żyjemy określa nasze postrzeganie świata)
- nadbudowa to warstwa ideologiczna
- baza - czynniki materialistyczne pięć formacji społeczno - ekonomicznych
— wspólnota pierwotna -
— niewolnictwo
— feudalizm
— kapitalizm
— komunizm
- metodologia, Marks twórcą metodologii,
- socjologia dialektyczna - źródłem rozwoju jest walka przeciwieństw,
Dyrektywy:
- rzeczywistość ma charakter systemowy czyli każde zjawisko musimy badać w określonym kontekście
- rzeczywistość ma charakter dynamiczny- tzn że świat jest w ciągłym ruchu,
- źródłem zmian jest walka przeciwieństw - musimy uwzględniać interpretacje konfliktową stąd interpretacja jest bardzo ważna, ważny jej konfliktowy charakter zjawisk
był rewolucjonistą więc koncepcje są w sposób skrajnie przedstawiony, głosił je w skrajny sposób, nie powstało społeczeństwo bezklasowe,
koncepcja marksowska - czyli marska marksistowska - uznających Marksa
nurt humanistyczny - nawiązywał do młodego Marksa -
nurt dogmatyczny - przypisano znikomą rolę człowieka - Lenin Stalin przedstawicielami tego