-jednorodny system organów prawodawczych, wykonawczych i sądowych, -podporządkowanie organów władzy i administracji lokalnej organom centralnym
Państwa unitarne możemy podzielić na państwa scentralizowane i zdecentralizowane.
• Ustrój scentralizowany charakteryzuje się wyznaczaniem lokalnych urzędników przez rząd centralny, który sprawuje zwierzchnią władzę nad organami regionalnymi, np. Finlandia, Holandia.
• Ustrój zdecentralizowany ma miejsce, gdy organy regionalne są formowane niezależnie od rządu i istnieje dobrze rozwinięty samorząd terytorialny o znacznych kompetencjach, a władza centralna zastrzega sobie prawo do podejmowania tylko najważniejszych decyzji, np. Wielka Brytania, Japonia.
Federacja (łac. foederatio - sprzymierzenie) - państwo składające się z mniejszych, obdarzonych autonomią państw związkowych (np. stanów, krajów, prowincji), ale posiadających wspólny (federalny) rząd.
Państwa związkowe posiadają zwykle szeroką autonomię wewnętrzną oraz tworzą w niektórych kwestiach własne prawa, wspólna pozostaje najczęściej polityka zagraniczna i obronna. Kraje federacyjne posiadają wspólną walutę.
Do państw federalnych należą między innymi: Stany Zjednoczone, Kanada, Brazylia i Meksyk, Niemcy, Austria, Szwajcaria, Belgia, Rosja i częściowo Hiszpania, Indie, Pakistan i Malezja, Nigeria i Etiopia czy Związek Australijski.
1. Terytorium państwa federacyjnego, pod względem polityczno-administracyjnym nie jest jednolitą całością: składa się ono z terytoriów podmiotów federacji, pozbawionych prawa pełnego uczestnictwa w stosunkach międzynarodowych i z reguły niemających prawa secesji.
2. Podmioty federacji rozporządzają władzą ustrojodawczą i ustawodawczą, tzn. mają prawo przyjęcia własnej konstytucji i uchwalenia, w ramach podziału kompetencji, ustaw obowiązujących na własnym terytorium. Zgodnie z zasadą subordynacji, akty te powinny być zgodne z ustawodawstwem federacji. Federalne organy ustawodawcze mogą ponadto wydawać specjalne akty prawne dla poszczególnych członków federacji.