Konstytucyjny system organów państwowych - 25 listopada 2009
Referendum jest, odpowiednio do wspólnoty samorządowej, której spraw dotyczy:
1) referendum gminnym
2) referendum powiatowym
3) referendum wojewódzkim
Referenda:
- obligatoryjne
- fakultatywne
Referendum obligatoryjne:
- samo opodatkowanie się mieszkańców gminy
- odwołanie wójta
Referenda ze względu na moc wiążącą:
- stanowiące - wywołuje skutki prawne
- konsultacyjne - wynik referendum nie wiąże nikogo, to zasięgnięcie opinii obywateli
Referenda:
- akcesyjne
- konstytucyjne
- w sprawach w ważnym znaczeniu dla państwa
W Polsce referendum jest wiążące, jeżeli weźmie w nim ponad 50% uprawnionych do głosowania. Referendum nie można przeprowadzać w sprawie poboru do wojska.
Art. 60.
W sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa referendum ma prawo zarządzić:
1) Sejm, uchwałą podjętą bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, lub
2) Prezydent Rzeczypospolitej, za zgodą Senatu wyrażoną bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.
Art. 63.
L Sejm może postanowić o poddaniu określonej sprawy pod referendum z inicjatywy obywateli, którzy dla swojego wniosku uzyskają poparcie co najmniej 500 000 osób mających prawo udziału w referendum.
Art. 64.
1. Prezydent Rzeczypospolitej przekazuje Senatowi projekt postanowienia o zarządzeniu referendum, zawierający treść pytań lub wariantów rozwiązania w sprawie poddanej pod referendum, a także termin jego przeprowadzenia.
2. Senat w terminie 14 dni od dnia przekazania projektu postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej, o którym mowa w ust. 1, podejmuje uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na zarządzenie referendum.
Partie polityczne mogą prowadzić kompanie referendalną. Istnieje cisza wyborcza, a sposób finansowania jest identyczny jak w przypadku ordynacji wyborczej. O ważności referendum orzeka Sąd Najwyższy. Rząd ma 6 miesięcy na przygotowanie projektów ustawodawczych na podstawie wyników referendum. Obywatele nie mogą uchwalić ustawy w drodze referendum.
2