> Znaczenie elementu woli (Gellner, Renan)
> Wyniki badań dot. solidarności:
- spadek znaczenia idei niepodległościowych (okres pokoju)
- etnocentryzm
- zróżnicowanie opinii ws. mniejszości narodowych
4. Poczucie państwowe:
> Państwo narodowe to ważny czynnik narodowotwórczy
> Przynależność narodowa a przynależność państwowa
> Spadek znaczenia przynależności obywatelskiej do państwa ze względu na integrację europejską i globalizację
5. Tożsamość europejska:
> Wyniki badań dot. obrazu Polaków i Europejczyków:
- wyidealizowany obraz Europejczyka - wykształconego, bogatego, otwartego, szczęśliwego
- wewa sprzeczność w obrazie Polaka
- istotne różnice w auto- i heterostereotypie ->napięcia
> Wyniki badań dot. różnic m. Wschodem a Zachodem:
- Polska bardziej podobna do krajów UE niż byłego bloku wschodniego
- podobieństwa: swoboda obyczajów, rozwój demokracji, otwartość
- różnice: rozwój gospodarczy, poziom życia, stosunek do pracy, religijność
> Ocena poziomu życia:
- wyższy niż wschodnich sąsiadów
- taki sam jak Czechów i Słowaków
- niższy niż Niemców
> Stosunek sąsiadów do Polaków:
- sympatia ze strony większości sąsiadów
- antypatia ze strony Niemców
> Relacje z sąsiadami:
- najlepsze z Czechami i Słowakami
- bardzo dobre z Niemcami
- napięcia m. Polską a Białorusią i Ukrainą
- najgorsze z Rosją
Pojęcia:
Naród - wspólnota o podłożu etnicznym, gospodarczym, politycznym, społecznym i kulturowym wytworzona w procesie dziejowym, przejawiająca się w świadomości swych członków (należy pamiętać, że w socjologii nie ma iednei definicji tego pojęcia).
Tożsamość narodowa - utrwalone i przekazywane z pokolenia na pokolenie wzory kulturowe autoidentyfikacji wspólnoty narodowej (składają się na nią wyobrażenia, sądy i przekonania).
Ksenofobia - niechęć, wrogość, lęk wobec obcych, przesadne wyrażanie niechęci wobec cudzoziemców.