115612

Magda Karkowska

„ Socjologia wychowania - wybrane elementy. Mechanizmy socjalizacji i edukacja

szkolna" ( s. 35-59 )

1. Wyjaśnienie pojęć

-    socjalizacja

-    edukacja ( globalizacja, etatyzacja, nacjonalizacja, kolektywizacja, polityzacja, biurokratyzacja, profesjonalizacja, socjalizacja pierwotna, inkulturacja, personalizacja, wychowanie, jurydyfikacja, kształcenie, humanizacja, hominizacja )

-    wychowanie a socjalizacja

-    nauczanie a wychowanie

2.    Interakcja - cecha wspólna socjalizacji, wychowania i nauczania

3.    Teoria socjalizacji - wszystkie zmiany dotyczące zmian w obrębie życia jednostki, często o nieprzewidzianych konsekwencjach

4.    Teoria rozwoju społecznego - zmiany specyficznie ukierunkowane, przebiegające progresywnie, następujące po sobie, które można logicznie uzasadnić

5.    Rozwój:

-    progresywny - każde następne stadium rozwoju charakteryzuje się wyższym poziomem funkcjonowania wybranych aspektów działania jednostki niż poprzedni; najwyższa dynamika w dzieciństwie

-    degresywny - początkowo proces rozwoju ma charakter progresywny, jednak na skutek schorzeń psychicznych czy genetyczny zatrzymuje się

-    reeresyjny - rozwój początkowo podobny do degresji, jednak ze względu na pozbawienie jednostki istotnych elementów stymulujących rozwój ( deprywacja ), dochodzi do cofania i obniżania rozwoju jednostki

6.    Teorie rozwoju społecznego

-    Stefan Szuman - prawidłowe funkcjonowanie i rozwój organizmu mają zapewnić czynniki zewnętrzne ( wpływy nieświadome - normy, reguły, zasady życia społecznego, wpływy świadome - zamierzone działania wychowawców, wzorce) i wewnętrzne ( anatomiczno - fizjologiczne, motywy, temperament)

-    Helena Radlińska - rozwój człowieka zapewniają 3 sfery: 1) biologiczna - obowiązkiem wychowawców jest zapewnienie dziecku niezbędnych warunków rozwojowych 2) socjalna - wzrastanie, czyli stawanie się członkiem poszczególnych kręgów środowiskowych, poszerzanie kręgu interakcji, budowanie wyobrażenia o samym sobie, dziecko stopniowo utożsamia się z otoczeniem, mechanizm naśladownictwa 3) kulturowa - zapoznanie dziecka z tradycją, obyczjami, kulturą; nigdy nie można przewidzieć przebiegów ani efektów rozwoju dziecka

-    Stefan Kunowski - za osiągniecie dojrzałości odpowiedzialne są 4 czynniki: bios (temperament, podświadomość, wrodzone uzdolnienia, predyspozycje ), etos ( ogół czynników wpływających na psychikę jednostki), agos ( kontrolowane wpływy środowiska poprzez, np. autorytet, przykład, wzorzec), los ( suma warunków historycznych i egzystencjalnych jednostki, wola Boga - nie wszystko zależy od nas samych)

-    Erik Erikson - rozwój to proces trwający całe życie, epigeneza - cykl rozwojowy, który nie zawsze przebiega tak samo, etos - przechodzenie z jednej fazy rozwoju do drugiej; stadia rozwoju etycznego jednostki: moralność przedkonwencjonalna ( brak świadomości istnienia norm społecznych), heteronomia ( przestrzeganie zakazów z obawy na sankcje ), moralność konwencjonalna ( poszukiwanie uzasadnień dla istniejących zakazów i nakazów ), moralność postkonwencjonalna (jednostka kieruje się własnym systemem zasad moralnych); typy tożsamości przybierane przez dorastającą jednostkę: dyfuzja roli, moratorium psychospołeczne, przedzamknięcie, tożsamość negatywna, tożsamość osiągnięta