116480

Stale konstrukcyjne

1.    Ogólne wymagania stawiane stalom konstrukcyjnym

-    łatwa spawalność CEV=<0,45

-    wysoka ciągliwość (odporność na kruche pękanie)

-    jak najwyższa wytrzymałość

-    jak najniższa cena

2.    Uzasadnienie zawartości węgla w stalach konstrukcyjnych,

-    zawartość węgla nie większa niż ok. 0,5% - odporność na obciążenia i dobra ciągliwość

3.    Sposoby podwyższania wytrzymałości stali konstrukcyjnych

-    umacnianie roztworowe i normalizowanie

-    umacnianie wydzieleniowe

-    umocnienie wynikające z ulepszania cieplnego

-    umocnienie wynikające ze struktury bainistycznej

-    dodatek pierwiastków Cr, Mn, Si, Ni, Mo - polepszenie hartowności

-    Cr, V, Mo, W zwiększają twardość i odporność na ścieranie

-    obróbka cieplna, regulowane walcowanie

4.    Stale konstrukcyjne trudnordzewiejące (typu CORTEN) - wyjaśnienie zjawiska, zastosowanie

-    zwiększona odporność na wanmki atmosferyczne - stal tw^rorzy ocliroiuią powlokę na swojej powierzchni pod wpływam pogody

-    zastosowanie: rzeźby zewnętrzne, mosty, transport morski Stale maszynowe

5.    Ogólne wymagania stawiane stalom maszynowym

-    wysoka wytrzymałość, wysoka ciągliwość, odpowiednia hartowmość, dobra skraw^ralność

6.    Uzasadnienie zawartości w^ręgla oraz główna rola dodatków^ stopowych

-    średnia zawartość węgla (0,25-0,5%) ze względu na ciągliwość

-    dodatki stopowe: zapewniają głównie liartowność, niektóre polepszają również ciągliwość

-    Ni (ciągliwość, wytrzymałość, liartowność)

-    V. Ti (hamowanie rozrostu ziaren - ciągliwość i wytizymalość)

-    Mo, Cr (opóźnianie przemian odpuszczania więc wyższa temperatura i wyższa ciągliwość

-    regulowana zawartość S dla odpowiedniej skraw^ralności

7.    Uzasadnienie najczęściej stosowanej obróbki cieplnej

-    hartowanie i wysokie cxlpusz.cz.anie - optymalne skojarzenie wytrzymałości i ciągliw^rości

8.    Kryteria doboru stali maszynowych

-    liartowność (decyduje o własnościach przedmiotu oraz cenie)

-    wytrzymałość (głównie zawartość C, temp. Odpuszczania, ziarno, dodatki itd.)

-    ciągliwość (odporność na pękanie) - %C. ziarno. Ni. domieszki itd.

Stale odporne na korozję elektrochemiczną (nierdzewne i kwusoodporne)

9.    Główny dodatek stopowy - przyczyny konieczności jego stosowania w dużych ilościach

-    Cr (jedyny konieczny dodatek), min 10,5% - tworzy warstwę pasywną

10.    Nikiel jako dodatek stopowy - przyczyny jego stosowania mimo bardzo wysokiej ceny

-    w przypadku dodania więcej niż 8% Ni do stali zawierających co najmniej 18% Cr stale wykazują strukturę austenitu - wyższe własności mechaniczne, większa odporność na korozję i niniejsza skłonność do rozrostu ziarn

11.    Możliwe do uzyskania struktury w tej grupie stali (podstawa klasyfikacji) - zalety i wady

-    ferrytyczne, martenzytyczne, austenityczne (umacniane wydzieleniowo), fcrrytyczno-austenityczne (ponad dwa razy większa granica plastyczności niż austenitycznycli, dobra odporność na pęknie naprężeńiowo-korozyjne, korozję wżerową), austenityczno-martenzytyczne, austenityczne bez niklu

12.    Korozja międzykrystaliczna w tej grupie stali - przyczyny i konsekwencje

-    przerwanie warstwy pasywnej tlenku Cr