116906

Syndykaty tworzone są przez uczestników rynków kapitałowych , nieruchomości i towarowych. Na rynku kapitałowym syndykaty są tworzone przez banki inwestycyjne i przez ubezpieczycieli w zakresie ubezpieczeń ogólnych (z wyjątkiem ubezpieczeń na życie).

Uczestnikami syndykatów na rynku nieruchomości są osoby fizyczne i prawne inwestujące w nieruchomości - najczęściej biurowce i inne duże budynki. Na rynkach towarowych syndykaty tworzone są przez przedsiębiorstwa produkcyjne tej samej branży.

Syndykat spełnia role wspólnego biura handlowego przedsiębiorstw, które w ich imieniu i interesie prowadzi odpowiednią politykę cen i zbytu. Syndykat kontroluje również rozmiary podaży wyznaczając poszczególnym przedsiębiorstwom odpowiednie limity produkcyjne. Niekiedy syndykat towarzyszy kartelowi, potęgując pozycje monopolistyczna zrzeszonych przedsiębiorstw.

Kartele i syndykaty nie są związkami trwałymi. Poszczególne firmy wchodzące w skład tego typu porozumień pozostają niezależnymi podmiotami gospodarczymi {zachowują odrębność własnościowa i nie tracą niezależności prawnej}! dlatego w przypadku pojawienia się ostrych konfliktów {sprzeczności interesów} łatwo może dojść do rozpadu porozumienia monopolistycznego.

Trust stanowi jakościowo wyższą formę monopolizacji produkcji, jest nowym przedsiębiorstwem, powstałym zamiast samodzielnie istniejących dotychczas firm. Akcjonariusze ( udziałowcy) poszczególnych przedsiębiorstw przekazują swoje udziały zarządowi trustu otrzymując w zamian certyfikaty trustowe. Trust różni się od karteli i syndykatów tym. że przedsiębiorstwa wchodzące w skald trustu tracą swą niezależność ekonomiczną i prawną. Trustem zarządza rada wykonawcza. Zyski wypracowane prze przedsiębiorstwa płyną do centralnej kasy trustu. Rada trustu dziełi osiągnięte zyski proporcjonalnie do udziałów poszczególnych firm w truście.

Koncern jest zespołem odrębnie działających przedsiębiorstw, należących jednak do wspólnego właściciela i tym różni się od trustu. Duże silne kapitałowo przedsiębiorstwo wykupuje akcje innych firm lub doprowadza do fuzji organizacyjnych uzyskując w ten sposób kontrole nad nimi. Poszczególne firmy wchodzące w skład koncernu działają samodzielnie w oparciu a rachunek ekonomiczny. Równocześnie jednak centrala koncernu ustanawia długofalowe strategie rozwoju przedsiębiorstw oraz zakreśla zasięgi rynków zbytu. Konkurencja miedzy przedsiębiorstwami koncernu zostaje zlikwidowana.

Cechą wielu koncernów są technologiczne powiązania pionowe przedsiębiorstw. Koncern samochodowy może obejmować przedsiębiorstwa związane z wytworzeniem samochodu tzn.: stalownie, przedsiębiorstwa przemysłu gumowego, elektrycznego firmy produkujące lakiery samochodowe, itp. W skład koncernów naftowych wchodzą firmy poszukiwania i wydobycia ropy naftowej, rafinerie, przedsiębiorstwa dystrybucji benzyn i oleju.stacje benzynowe itp.

Konglomeraty zaczęły powstawać po drugiej wojnie światowej jako wyraz ekspansji dużych firm monopolistycznych i rozszerzenia ich tradycyjnych działalności na inne dziedziny produkcji i handlu.

Monopol dominujący w danej dziedzinie produkcji zdobywa udziały w firmach z różnych gałęzi zwłaszcza w tych. gdzie istnieje mniejsza koncentracja produkcji rynku zbytu.

Celem dywersyfikacji jest nie tylko osiąganie zysków z dodatkowych dziedzin, lecz również rozłożenie ryzyka na większą liczbę różnorodnych stref działania

Rozszerzanie działań monopolu na inne dziedziny może mieć także związek z unikaniem oskarżeń o praktyki monopolistyczne, które mogą się pojawiać wówczas, kiedy monopol koncentrowałby wszystkie swoje środki na rozwijaniu dotychczasowej, zmonopolizowanej w znaczącym stopniu

dziedziny.

Przykładem konglomeratu jest działająca na polskim rynku firma amerykańska Procter and Gamble. Która zajmuje istotne miejsce nie tylko w produkcji artykułów sanitarnych dla kobiet

I dzieci ( ponad 60 % produkcji tych wyrobów), lecz również w produkcji past do zębów, proszków do prania., maszynek do golenia oraz kawy. Inna znana firma Pepsico. która w Polsce wykupiła dominujące udziały Wedla, wytwarza zarówno napoje chłodzące jak i sprzęt sportowy (rakiet i piłki tenisowe, znane pod nazwą Wilson)

2