D finanse banków i instytucji kredytowych,
D finanse przedsiębiorstw.
Finanse przedsiębiorstwa są przede wszystkim wiedzą stosowaną — pragmatyczną, a jej cechami cliarakterystycznymi są:
D mikroekonomiczny punkt widzenia przy ocenie zjawisk finansowych, tzn. punkt widzenia właściciela, a niekiedy zarządzającego (menedżera),
D ograniczenie zakresu badań do wyodrębnionej sfery działalności jednostki, tzn. oddzielenie tej działalności od gospodarstwa domowego (dlatego przedmiotem rozważań nie jest np. gospodarka chłopska, gdzie brak jest wyraźnego rozgraniczenia między warsztatem pracy a gospodarstwem domowym1),
D identypkacja zjawisk finansowych w przedsiębioistwie i jego otoczeniu,
D badanie wpływu regulacji prawnych na postawy przedsiębiorców,
D treść, metody i sposoby oceny gospodarki finansowej przedsiębiorstwa.
Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa jest zatem częścią finansów przedsiębiorstwa. Finanse przedsiębiorstwa to opis i analiza meclianizmu finansowego przedsiębiorstwa, zarządzanie zaś to sfera decyzji — tak bieżących, jak i rozwojowych — podejmowanych przy użyciu odpowiednich, sformalizowanych narzędzi. Ich stosowanie — po to, aby mogły przynieść pożądany efekt — jest uwarunkowane głęboką znajomością funkcjonowania zjawisk finansowych.
2. GOSPODARKA FINANSOWA PRZEDSIĘBIORSTWA
Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa to czynności polegające na racjonalnym uruchamianiu strumieni pieniężnych oraz ich osiadaniu, czyli tworzeniu oszczędności z uwzględnieniem opłacalności, związanej z „unieruchomieniem" pewnego, większego lub mniejszego, zasobu pieniędzy. Inaczej rzecz ujmując, gospodarkę finansową można rozumieć jako mechanizm ciągłego, odpowiednio zorganizowanego procesu gromadzenia przychodów i dochodów oraz realizacji wydatków. Oznacza to, że w toku funkcjonowania gospodarki finansowej mamy do czynienia z występowaniem zespołu różnego typu rozliczeń W tym kontekście rozliczenia te należy rozumieć szeroko. Będą nimi np.: pozyskiwanie kapitału własnego i obcego, realizowane na podstawie prowadzonego rachunku opłacalności i dostępności źródeł finansowania, wydatki przeznaczone na inwestycje o charakterze rzeczowym i finansowym, zakup surowców, wypłaty wynagrodzeń pracowniczych, świadczenia podatkowe i quasi-podatkowe. Przytoczone tu przykładowo tytuły rozliczeń są oparte na kryterium przedmiotowym. Natomiast zgodnie z kryterium podmiotowym można, przykładowo, wymienić: procesy rozliczeń z pracownikami, instytucjami ubezpieczeniowymi, bankami, budżetem, dostawcami, odbiorcami, giełdą papierów wartościowych.
Gospodarka finansowa to prowadzenie nieustającej działalności w sferze operacji pieniężnych. Nie można jej rozpatrywać statycznie, gdyż jest ona działaniem, co oznacza konieczność rozpatrywania dynamicznego — w ciągłym ruchu i zmienności przepływów pieniężnych.
2