pracy w określonym kraju. Dla Polski, jak dotychczas, nie została opracowana. Jednak istota mobbingu jest wszędzie ta sama: poniżenie pracownika oraz obniżenie jego wartości w oczach innych, jako źle pracującego, głupiego i niemoralnego. Przełożeni i koledzy mają tu całą gamę możliwości, od oczerniania ofiary za jej plecami i krytykowania bez powodu, poprzez odbieranie pracy, stawianie bezsensownych zadań i wytykanie niepopełnionych błędów, aż po izolowanie i przemoc fizyczną. Inwencja ludzka nie ma tu granic - jeden z mobbingowanych przeczytał w gazecie swój nekrolog z datą pogrzebu, innemu przysłano do domu karawan, który miał zabrać jego zwłoki. Mobbing zdarza się we wszystkich zawodach i na wszystkich szczeblach drabiny społecznej.
2. Geneza mobbingu.
Zaczyna się od drobnego zatargu. Niewielka różnica zdań, czyjeś urażone ambicje, chęć postawienia na swoim lub pokazania władzy stają się początkiem spirali złośliwości i agresji. Mądry szef natychmiast przerwałby go, rozwiązał, nieudolny -ciągnie go dalej. Jedna osoba z załogi staje się naznaczona, zaczyna się nagonka, do której dołączają kolejni pracownicy w firmie, najczęściej ci najbliżsi szefowi. Przyczynami mobbingu są bowiem przede wszystkim:
1. Nieudolność szefa,
2. Nieumiejętność zarządzania
3. Zła organizacja pracy,
4. Niejasne reguły gry.
5. Niejednolity system oceniania i wynagradzania
6. uznaniowość.
Jak podkreśla się w literaturze przedmiotu, prześladowanie w pracy zaczyna się na ogół od konfliktu, często banalnego i krótkotrwałego. Naukowcy nie ustalili dotychczas, jakie przyczyny powodują przekształcenie owego "incydentu krytycznego" w sytuację mobbingową. Jak podkreślają specjaliści, kluczowym momentem w rozwoju sytuacji mobbingowej jest wkroczenie w konflikt szefa instytucji.
Każdy źle rozwiązany problem, każda porażka grozi nam lękiem i "zdołowaniem". Nasza psychika, z troski o swój stan, nie zamierza do tego dopuścić! Uruchamia więc wyuczone wcześniej sposoby radzenia sobie z takim problemem - mechanizmy
2