Podstawową gwarancją niezawisłości jest zakaz wybierania sędziego na kolejną kadencję (art. 194 ust. 1 zdanie 2 Konstytucji) oraz zakaz usunięcia ze stanowiska w trakcie kadencji. Wygaśnięcie mandatu sędziego może nastąpić jedynie wskutek: 1) śmierci; 2) zrzeczenia się urzędu; 3) stwierdzenia orzeczeniem komisji lekarskiej trwałej niezdolności do pełnienia obowiązków; 4) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo; 5) skazania na usunięcie ze stanowiska sędziego przez sąd dyscyplinarny złożony z sędziów TK. Stwierdzenie wygaśnięcia mandatu dokonywane jest w formie uchwały Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Trybunału (art. 11 ustawy o TK). Nie istnieje natomiast możliwość odwołania sędziego przez Sejm ani też usunięcia go z urzędu decyzją jakiegokolwiek innego organu państwowego.
Organami Trybunału są: Zgromadzenie Ogólne oraz Prezes Trybunału (art. 12 ustawy o TK). W skład Zgromadzenia wchodzą wszyscy sędziowie Trybunału, a dla prawomocności jego uchwał konieczna jest obecność przynajmniej 10 sędziów.
Zgromadzenie omawia, co najmniej raz w roku - publicznie, działalność Trybunału oraz problemy wynikające z jego orzecznictwa (art. 13 ustawy o TK), a ponadto podejmuje najważniejsze rozstrzygnięcia dotyczące organizacji pracy Trybunału: uchwala regulamin Trybunału, wybiera kandydatów na Prezesa i Wiceprezesa Trybunału, uchwala projekt dochodów i wydatków Trybunału, ustala zasady wyznaczania składów orzekających i przydziału spraw oraz dotyczące sytuacji sędziów, to jest stwierdza wygaśnięcie mandatu, wyraża zgodę na uchylenie immunitetu.
Prezes TK reprezentuje Trybunał na zewnątrz oraz wykonuje czynności związane z bieżącym organizowaniem pracy Trybunału i kierowaniem aparatem wykonawczym - Biurem TK (pracami Biura kieruje i ponosi za nie odpowiedzialność Szef Biura w randze sekretarza stanu). Wiceprezes zastępuje Prezesa w razie jego nieobecności i wykonuje inne obowiązki wynikające z podziału czynności.
Samodzielność TK jako organu konstytucyjnego państwa znajduje wyraz m.in. w jego autonomii. TK uchwala regulamin określający wewnętrzny tok postępowania oraz statut określający wewnętrzną organizację Biura Trybunału; wygaśnięcie mandatu sędziego musi być stwierdzone uchwałą Trybunału; odpowiedzialność dyscyplinarną sędziowie ponoszą tylko przed Trybunałem; projekt budżetu Trybunału jest przedstawiany parlamentowi przez rząd w ramach projektu ustawy budżetowej, w wersji złożonej przez Prezesa Trybunału, uchwalonej przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów TK.
Organizacja wewnętrzna
- sędziowie
- biuro TK
-> sekretariat
-> zespoły np. prezydialny, skargi konstytucyjnej itp.
-> asystenci sędziów ~> biblioteka