c. wartość upłynnienia
Budynki, budowle, maszyny, urządzenia i wyposażenie, których stopień zużycia jest na tyle duży, że nie pozwala na dalsze ich użytkowanie zgodnie z przeznaczeniem, mogą zostać ubezpieczone wyłącznie na sumę odpowiadającą tzw. wartości upłynnienia. Suma ubezpieczenia środków trwałych powinna odpowiadać cenie, za jaką można byłoby je sprzedać, czyli wartości rynkowej, przy czym nie jest brana pod uwagę wartość zabytkowa, naukowa i kolekcjonerska. Odszkodowanie w przypadku tak ustalonej wartości mienia wypłacone zostanie w ramach sumy ubezpieczenia, w wysokości odpowiadającej wartości upłynnienia oszacowanej na dzień szkody, pod warunkiem, że nie wystąpiło ubezpieczenie poniżej wartości (niedoubezpieczenie).
d. wartość księgowa brutto
Na rynku polskim większość środków trwałych ubezpieczana jest nadal na wartość księgową brutto, czyli księgową wartość początkową mienia z uwzględnieniem kolejnych przeszacowań jego wartości. Wartość księgowa brutto jest jednak nawet w odniesieniu do stosunkowo nowego mienia istotnie niższa od jego wartości odtworzeniowej. Odszkodowanie za szkodę częściową nie może przekroczyć tej części wartości księgowej brutto mienia dotkniętego szkodą, jaka odpowiada procentowemu stopniowi jego uszkodzenia.
W przypadku wartości księgowej brutto i netto sjĄmąjjbejpje^jzęnLąJest niewystaicz_ąiąca_n_a pokrycię,całej szkody.
e. wartość księgowa netto
To wartość księgową brutto pomniejszoną o odpisy amortyzacyjne. Jest zagwarantowana wypłata odszkodowania do wysokości faktycznie poniesionej straty, jeżeli wartość szkody nie przekracza sumy ubezpieczenia danej pozycji. Ubezpieczyciel godzi się na niższą, nieadekwatną do ponoszonej odpowiedzialności składkę, ubezpieczający cieszy się zaś z pozornej oszczędności, która może się obrócić w niewspółmiernie wyższą stratę, którą będzie musiał ponieść sam, jeżeli dojdzie do szkody, której wartość przekroczy sumę ubezpieczenia.
f. wartość nominalna
Gotówka i jej ekwiwalenty 3. Jakie metody szacowania wartości przedmiotu ubezpieczenia mają zastosowania w przypadku
a. składników majątku trwałego:
• wartość odtworzeńiowa
• wartość rzeczywista
• wartość upłynnienia
• wartkość księgowa brutto
• wartość księgowa netto
b. składników majątku obrotowego
• wartość odtworzeniowa (kwota, którą w razie szkody należałoby wydać, żeby ponownie wytworzyć (wyprodukować) lub zakupić mienie tego samego rodzaju i jakości, przy czym przyjmie się kwotę niższą)
• dla mienia pracowniczego, tj. mienia osobistego pracowników (wyjątkiem są kosztowności i urządzenia elektroniczne, które z zasady nie podlegają ubezpieczeniu) oraz mienia przynoszonego do miejsca pracy w związku z wykonywaną pracą - wartość odtworzeniową (nowa);
• dla gotówki - wartość nominalna;
• dla papierów wartościowych uczestniczących w obrocie giełdowym - wartość zgodna z kursem giełdowym z dnia zgłoszenia do ubezpieczenia;
• dla pozostałych papierów wartościowych - wartość rynkowa z dnia zgłoszenia do ubezpieczenia;
• dla dokumentów do rozporządzania pieniędzmi - wartość związanego z nimi konta;
• dla dzieł sztuki, obrazów - kwota, jaką należałoby wydać na sporządzenie możliwie najlepszej kopii dzieła; wartość otaksowana - wyznaczana przez rzeczoznawcę
4. Wyjaśnij, czym jest klauzula inflacyjna i kiedy ma zastosowanie
Ustalona wartość ubezpieczenia (suma ubezpieczenia) odpowiada wyłącznie wartości odtworzeniowej na pierwszy dzień ubezpieczenia, ponieważ opiera się na cenach obowiązujących przed zawarciem umowy. Nie uwzględnia W związku z tym wzrostu wartości mienia W czasie, wynikającego ze wzrostu cen towarów i usług, jaki nastąpi w okresie ubezpieczenia. W razie powstania szkody może się więc okazać, że oszacowana przez ekspertów ubezpieczyciela wartość ubezpieczenia (obliczana według cen z dnia szkody) bedzie wskutek inflacji wyższa od obowiązującej w dniu szkody sumy ubezpieczenia odpowiadającej wartości odtworzeniowej obliczonej na pierwszy dzień obowiązywania polisy. Wystąpi więc ubezpieczenie poniżej wartości (niedoubezpieczenie). W przypadku zaistnienia takiej sytuacji należne odszkodowanie