- powodujące zmniejszenie aktywów oraz kapitału własnego.
- powodujące zwiększenie zobowiązań oraz pomniejszenie kapitału własnego,
• operacje przychodowe:
- powodujące zwiększenie aktywów oraz kapitału własnego w postaci zysku.
• powodujące zmniejszenie zobowiązań oraz zwiększenie kapitału własnego.
• operacje zysków i strat nadzwyczajnych.
• podatek dochodowy oraz inne obciążenia wyniku finansowego.
B. Podział operacji według kryterium czasu dotyczy systematyki według okresów sprawozdawczych:
• operacje gospodarcze danego dnia.
• operacje gospodarcze w ciągu danego miesiąca,
• operacje gospodarcze w ciągu roku
• operacje gospodarcze w różnych innych interwałach czasowych.
C. Podział operacji według sposobu powstania:
• jednorazowe np. jednorazowy zakup lub sprzedaż jakiegoś produktu.
• procesowe - gdy stanowią proces ciągły (ciągłe zużywanie się środków trwałych w procesie prod ukcyjnym).
D. Podział operacji według kryterium zależności od przedsiębiorstwa:
• zależne (wartość produkcji, zakup usług),
• niezależne (zobowiązania podatkowe).
E. Podział operacji według kryterium wpływu na rozrachunki z partnerami gospodarczymi:
• wewnętrzne (nie wywierają wpływu na rozrachunki, np. wydanie materiałów do produkcji, przejęcie wyrobów gotowych z hali do magazynu).
• zewnętrzne (zmieniają stan rozrachunków z otoczeniem, np. sprzedaż towarów na kredyt kupiecki, uregulowania kredytu bankowego).
( A. Dziuba-Burczyk, 2003, str.57-60)
W skali jednostki gospodarczej operacje można sklasyfikować według następujących kryteriów:
• według faz procesu gospodarczego (operacje zaopatrzenia, produkcji, sprzedaży),
• według zasięgu (zewnętrzne, wewnętrzne),
• według sposobu powstawania (jednorazowe, procesowe).
• według możliwości wpływania na ich wystąpienie (zależne, niezależne).
[B.Gierusz. 2001, str.43)
Każda operacja gospodarcza musi być potwierdzona dokumentem. Większość operacji jest dokumentowana dowodem źródłowym w postaci np. faktury, listy płac. asygnaty kasowej, dowodu magazynowego. Niektóre operacje są