Wyrażając makrowielkości w jednostkacli pieniężnych należy stosować ceny stałe (z okresu przyjętego jako bazowy), równoważną metodą jest deflowanie.
Pomiar w jednostkach pieniężnych jest wygodny, ale ma swoje wady, które mogą pojawiać się zwłaszcza wtedy, kiedy ceny zmieniają się w szybkim tempie. Wielkości wyrażone w cenach bieżących określone są jako nominalne. Ceny stałe to ceny z wybranego okresu, jeżeli bieżące wielkości np. produkcję wyrazimy w cenach stałych otrzymamy faktyczne zmiany w produkcji. Takie zmiany określamy jako realne. Metoda ta jest równoważna z metodą deflowania.
Deflowanie- polega na określeniu wskaźnika zmian cen pomiędzy okresem badanym a okresem bazowym.
Wartość produkcji w cenach bieżących należy podzielić przez indeks ogólnego poziomu cen. W ten sposób otrzymamy wartość realną.
Żadna współczesna gospodarka nie jest wolna od wpływu państwa i jego polityki. Państwo jest aktywnym uczestnikiem życia gospodarczego, a ponadto prowadzi politykę makroekonomiczną.
Nadrzędnym celem polityki makroekonomicznej jest podniesienie poziomu dobrobytu.
Cele i narzędzia polityki makroekonomicznej
Cele |
Narzędzia |
- Produkcja (wysoki poziom i szybki wzrost) - Bezrobocie (wysoki poziom zatrudnienia przy niskim przymusowym bezrobociu) - Stabilność poziomu cen |
- Polityka pieniężna (kontrola podaży pieniądza wpływająca na stopy procentowe) - Polityk fiskalna (wydatki państwowe, opodatkowanie) |
Narzędzie polityki ekonomicznej- zmienna ekonomiczna poddająca się oddziaływaniu rządu, poprzez którą można wpływać na realizację celów makroekonomicznych.
Polityka fiskalna- obejmuje wydatki państwa (zakupy dóbr związane z budową dróg, szkół, szpitali, instytucji publicznych, płatności transferowe-/zasiłki, stypendia/) i podatki.
Wydatki państwa określają rozmiary sektora publicznego.
Opodatkowanie wpływa na wydatki gospodarstw domowych i ich oszczędności. Ponadto podatki wpływają na ceny towarów.
Polityka pieniężna- sprowadza się do regulowania ilości pieniądza dostępnej w gospodarce. Politykę pieniężną prowadzi bank centralny.
Oprócz wymienionych polityk makroekonomicznych, państwo dysponuje także innymi możliwymi do realizacji politykami, jednak ich stosowanie nie jest już tak oczywiste:
• Polityka dochodowa- bezpośrednie oddziaływanie na płace i ceny
• Polityka zatrudnienia
• Polityka wymiany gospodarczej z zagranicą.
Każdy kraj ma możliwość wywierania istotnego wpływu na efekty ekonomii gospodarczej za pomocą polityki gospodarczej, jednakże należy pamiętać, że argumenty natury