a) z punktu widzenia przedmiotu opodatkowanie:
> dochodowe (np.: od dochodów osobistych lub prawnych).
> konsumpcyjne (np.: VAT, akcyza),
> majątkowe (od posiadanego majątku lub od przenoszenia praw do majątku np.: darowizna),
b) z punktu widzenia sposobu uiszczania podatku:
> bezpośrednie (dochodowe lub majątkowe) - podmiot obciążony podatkiem bezpośrednio rozlicza się z budżetem poprzez Urzędy Skarbowe,
> pośrednie - zawarte są w cenie dobra.
c) z punktu widzenia rozkładu obciążenia:
> progresywne - występuje progresja - wyższe dochody obciążone są wyższą stopą podatkową, zazwyczaj występuje kilka przedziałów dochodowych, z których każdych jest obciążony wyższym podatkiem.
> proporcjonalne (liniowe) - występuje jedno stopa podatkowa dla wszystkich podatników (podatek od osób prawnych),
> degresywne - oznaczają, że im wyższy dochód, tym niższa stopa podatkowa.
Pod względem znaczenia dla dochodów budżetu państwa najważniejszy jest podatek VAT - dostarcza on około 40% dochodów z tytułu podatków. Stawki tego podatku są na ogół jednolite, czasem stosowane są niższe stawki w odniesieniu do niektórych dóbr (np.: książki, lekarstwa), podatkiem tym nie są obciążone towary przeznaczone na eksporty.
PODATEK AKCYZOWY - dodatkowy podatek pośredni nakładany na niektóre towary (np.: alkohol, papierosy, benzyna).
Podatek od odchodów osobistych ludności dostarcza około 25% dochodów budżetu. Składki na ubezpieczenia społeczne też około 25%. Podatki od osób prawnych dają tylko około 10%.
Laffer - doradca Rogana. był zwolennikiem poglądów.
Laffer wprowadził związek między wysokością obciążeń z tytułu podatków a wpływami do budżetu z tytułu podatków.
Krzywa Laffera
Inną prawidłowością związaną z dochodami do budżetu jest efekt podnośnika podatkowego (dźwignia podatkowa lub drenaż podatkowy). Oznacza on wzrost realnych wpływów podatkowych do budżetu wywołany inflacją, która podnosi dochody nominalne i przesuwa ludzi do wyższych grup podatkowych w systemie progresywnego podatku dochodowego.
ad. 3. Wydatki budżetu państwa.
> wydatki związane z funkcjonowaniem państwa: obrona narodowa, administracja publiczna, wymiar sprawiedliwości.
2