119255

Podział badań mark.- 1.Eksploracyjne (przyczynowo- skutkowe) -sprzedaż spada i nie wiemy dlaczego, -czy konsumenci będą zainteresowani naszym nowym produktem. 2.Opisowe -kto kupuje nasze produkty, a kto konkurencji. 3.Dorażne -czy nabywcy zechcą kupić więcej naszych produktów w nowym opakowaniu?

Źródła danych: wtórne-zewn: roczniki statystyczne, GUS, PAN, katalogi (MTP, POLAGRA), CBOS. wtóme-wewn: statystyka obrotów, zleceń, kartoteka klientów. Źródło pierwotne: wyniki obserwacji, eksperymentów, wyniki z badań ankietowych, wywiadów osobistych, telef., osobistych.

Badania pierwotne; POŚREDNIE: Ankiety (prasowe, pocztowe, telefoniczne, radiowe, telewizyjne, audytoryjne, komputerowe) wywiad telefoniczny, panel (pocztowy, telefoniczny, bezpośredni). BEZPOŚREDNIE: wywiady osobiste, grupowe, metody projekcyjne, obserwacje, rejestracje i spis, degustacje i oceny próbek. EKSPERYMENT: Laboratoryjne (test, metoda stm), Terenowe (test rynkowy standardowy, kontrolowany). Symulacja (komputerowa).

DOBÓR PRÓBY DO BADAŃ. Korzyści mamy takie, że oszczędzamy czas i pieniądze, zwiększa dokładność oraz wiarygodność wyników. Proces doboru przebiega poprzez określenie jednostki próby, wykazu populacji badanej, określenie liczebności próby, zaplanowania i pobrania próby, określenie populacji generalnej i badanej. Populacja generalna- skończona zbiorowość, z której badacz będzie wybierał populację badaną. Populacja badana- to zbiorowość, której wszystkie elementy mają wspólne cechy i o której badacz chce uzyskać określone informacje w celu rozwinięcia problemu badawczego. Jednostka próby- może być prosta i złożona-respondent, produkt, firma, gospodarstwo domowe, mieszkańcy domu, pracownicy firmy. Wykaz badanej populacji- lista, z której dobiera się próby odwzorowującą badaną populację. Powinien on spełniać takie zasady jak: ODPOWIEDNIOŚĆ czyli aktualność w odzwierciedleniu, KOMPLETNOŚĆ -wszystkie jednostki, WYŁĄCZOŚĆ gdzie każdy element może być tylko jeden raz, DOKŁADNOŚĆ- musi zawierać jednostki istniejące i należące do populacji oraz DOGODNOŚĆ czyli powinien być ponumerowany i dostępny.

METODY DOBORU PRÓBY- LOSOWE -poprzez prosty wybór (losowanie, liczby losowe), lub warstwowy (zespołowy, wielofazowy, kombinowany). NIELOSOWE (kwotowy, jednostek typowych, eliminacji).

Dobór losowy-przypadek losowy decyduje o tym, która jednostka zostaje dobrana do badań. Prosty dobór losowy- każda jednostka ma jednakową szansę, że wejdzie do próby. Losowanie- zastępuje się poszczególne jednostki losami, które umieszcza się w urnie, następnie losuje się odpowiednią liczbę losów niezbędną do badań. Liczby losowe- ponumerowanie wszystkich jednostek danej zbiorowości i odczytanie w ustalonej kolejności, poczynając od jakiegokolwiek miejsca, tyle liczb z tablic liczb losowych, ile jednostek ma liczyć dana próba losowa. Dotx>r systematyczny- polega na wyborze z uporządkowanego zbioru odpowiedniej liczby jednostek w równych odstępach. Warstwowy- składa się z dwóch etapów, najpierw zbiorowość dzieli się na jednorodne warstwy (np: gospodarstwa domowe wg zamożności), a następnie dokonuje się wyboru w każdej warstwie, proporcjonalnie do liczebności. Zespołowy- polega na losowaniu całych zespołów jednostek (np.: zespołu ulic danego miasta), a nie pojedynczych jednostek. Wielostopniowy- losowanie badanych jednostek stopniowo (np.:    najpierw województwa, potem kolejno miasta, dzielnice, ulice, domy, mieszkania).

Wielofazowy- losowanie większej próby losowej, następnie wybranie z niej jednej lub kilku prób do badań. Kombinowany- połączenie wszystkich metod.

Dobór nlelosowy- wybór konkretnych jednostek o ustalonych z góry charakterach. Jednostek typowych-dobór jednostek uważanych za przeciętne. Eliminacji- w oparciu o wskaźniki koncentracji badanego zjawiska, uwzględnia się jednostki, w których skupia się znaczącą część cech populacji. Kwotowy (proporcjonalny)-wybór określonych segmentów próbki w proporcji odpowiadającej strukturze zbiorowości generalnej. Przyjmuje się założenie, że próba jest reprezentatywna jeśli jej struktura odpowiada strukturze zbiorowości.

BŁĘDY DOBORU PRÓBY: Błąd wyboru populacji - błędne zdefiniowanie populacji generalnej, która jest przedmiotem badań. Błąd struktury- aparat losowania nie zawiera wszystkich elementów. Błąd losowy próby- polega na tym, że struktura próby i jej parametry są inne niż te wielkości w populacji generalnej. Ten typ błędu wyraża stopień reprezentatywności próby określanej za pomocą doboru losowego. Błąd wyboru- zdarza się często przy nielosowym doborze próby i wyraża stopień reprezentatywności próby określonej za pomocą metod doboru nielosowego w porównaniu z doborem losowym. Błąd braku reakcji- gdy pewna część jednostek z wylosowanej próby odmawia udziału w badaniu lub nie chce udzielić odpowiedzi na pewne pytania. Błąd ten wyraża różnicę między wylosowaną próbą a próbą rzeczywiście uczestniczącą w badaniach. Błąd pomiaru- błędy zawarte w pytaniach (sugerujące, drażliwe), w sposobie prowadzenia wywiadu (pośpiech, obecność osób trzecich). Powodują one powstanie niezgodności pomiędzy informacjami , które poszukuje badacz, a tymi które są wynikiem procesu badawczego.

ANKIETA. Ułatwia prowadzenie wywiadu, bez niej respondent mógłby pogubić się we własnych odpowiedziach. Sprawia że wywiad jest interesujący, prowadzi respondenta od zagadnienia do zagadnienia w sposób logiczny i celowy. Zmusza do utrzymania dyscypliny, zadawania pytań we właściwej kolejności. Sprzyja koncentracji w temacie, ułatwia pracę ankietera gdyż uporządkowane pytania czynią pracę łatwiejszą, upraszcza zapisywanie danych szczególnie przy większej liczbie osób.

Błędy Ankiety: mogą być pytania, których znaczenie niedokładnie odzwierciedla intencje badającego,, pytania które nie pozwalają ustalić ścisłego znaczenia odpowiedzi, pytania powtarzające się, zły układ pytań przy którym ankieter ma wątpliwości co do ich kolejności lub stawia je w złej kolejności, zbyt wiele pytań, pytania zbyt długie i skomplikowane, brak numeracji stron.

ANKIETA może być: a) ustrukturyzowana a więc nie pozostawia ankieterowi swobody co do kolejności zadawania pytań zazwyczaj przy większej ilości respondentów jest to pomocne, b) częściowo ustrukturyzowana, tam pytania są ułożone jak w konwencjonalnej ankiecie, a ankieter może rozpocząć wywiad od dowolnego pytania, w zależności od sytuacji, duża rola ankietera lecz ograniczona kontrola, c) nieustrukturyzowana, tam