1. Metoda GFS
2. Metoda unijna
- deficyt konwencjonalny (oficjalny klasyczny)
- deficyt skorygowany inflacyjnie (operacyjny)
- deficyt pierwotny (wyjściowy)
Deficyt konwencjonalny- ujemna różnica między dochodami a wydatkami budżetowymi. Zgodnie z przyjętymi standardami MFW, deficyt budżetowy to łączny deficyt całego sektora finansów publicznych (generał goverment):
Gdzie:
Def- deficyt kasowy budżetu D- dochody budżetowe W- wydatki budżetowe
Koncepcja ta zawarta została w Manuał Goverment Finance Statistics (tzw. GFS) w 1986 rokiL
Sumę dochodów tworzy kategoria „dochody i dotacje otrzymane” (wszystkie bezzwrotne przychody ekwiwalentne, nieekwiwalentne, bieżące i kapitałowe).
Wydatki są określone poprzez sumę wszystkich (ekwiwalentnych i nieekwiwalentnych, bieżących i kapitałowych) rozchodów sektora finansów publicznych, dotacji udzielonych oraz pożyczki udzielonych pomniejszonych o spłaty (tzw. pożyczki netto).
Jeżeli dotacje udzielone są innym jednostkom sektora finansów publicznych, to w ramach konsolidacji zostają one wyeliminowane z rachunku łącznego deficytu.
Charakterystyka pożyczek netto:
- Pożyczki netto- kwoty wydatkowane przez jednostki sektora finansów publicznych w celu realizacji założeń własnej polityki, a nie zarządzania płynnością finansową
- Wykazywanie ich po stronie wydatków umożliwia rozgraniczenie celowej polityki rządu od jego potrzeb pożyczkowych związanych z finansowaniem deficytu.
- do kategorii pożyczek netto zalicza się także:
a) transakcje związane z nabywaniem lub sprzedażą bądź cesja akcji i udziałów kapitałowych w różnych podmiotach gospodarczych (np. przedsiębiorstw, banków). Bank nie jest instytucją finansową!
b) dotacje inwestycyjne dla przedsiębiorstw- jeżeli przychody z prywatyzacji są znaczne, to pozycja ‘pożyczki netto’ może być ze znakiem ujemnym, a to oznacza, że zmniejsza rozmiary deficytu budżetowego.
Przyjęty w ustawie z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych (Dz. U. nr 155, poz. 1014 z późn. Zm.) sposób definiowania i liczenia deficytu w Polsce odpowiada w zasadzie założeniu metody GFS.
Różnice- traktowanie przychodów z prywatyzacji
- w Polsce środki uzyskane ze sprzedaży majątku Skarbu Państwa stanowią jedno ze źródeł pokrycia deficytu budżetowego, a nie- jak w metodzie GFS- wpływają na zmniejszenie jego rozmiaru.
Wada metody konwencjonalnej:
- brak uwzględnienia struktury zadłużenia (waluta, oprocentowanie) i jej wpływu na wielkość wydatków na obsługę długu
- Można tą wadę wyeliminować jeśli w odpowiedni sposób zapisze się ten deficyt:
Gdzie:
Dk- deficyt konwencjonalny G- wydatki państwa na dobra i usługi H- transfery
r- stopa oprocentowania długu publicznego (stała/zmienna)