113369

cm uzyskane materiały i informacje dotyczące przedsiębiorstw krajowych i zagranicznych.

Ad. 2)

Ogólna metoda porównali stosowana w analizie porównawczej może występować w kilku odmianach wynikających ze zróżnicowania bazy porównawczej oraz z odmiennych kierunków porównawczego podstawienia wskaźników ekonomicznych.

Wyróżnić należy trzy kierunki badania wskaźników (danych liczbowych):

a)    porównania ze wskaźnikami postulowanymi (tzw. porównania z planem)

b)    porównania ze wskaźnikami okresów ubiegłych lub przyszłych (tzw. porównania w czasie)c) porównania ze wskaźnikami innych jednostek gospodarczych (tzw. porównania w przestrzeni)

Ad. a) polega najczęściej na odniesienu osiągniętych wskaźników do danych planu. Oprócz porównań z planem wysąpić mogą porównania danych rzeczywistych z danymi kalkulacji wstępnej, kosztorysów, kosztu normatywnego lub szczegółowych limitów czy też norm. Porównania te pozwalają pizede wszystkim ustalić odczylenia od założonych wielkości przewidywanych.

W obrębie porównali z planem wyróżnić można w dalszych ich podziale: cm porównania z planem pierwotnym - polega na bezpośrednim odniesieniu danych sprawozdawczych do danych planu traktowanego jako wytyczna działania w wybranym obszarze.

cm Porównania z planem skorygowanym - polega na odniesieniu danych sprawozdawczych do danychplanu pierwotnego, odpowiednio skorygowanego (podwyższonego lub obniżonego) w zależności od kształtowania się iiuiego wskaźnika limitującego wielkość wskaźnika objętego badaniem.

Ad. b) Porównania w czasie powinny pozwolić na ocenę dynamiki zjawisk gospodarczych, ocenę roznuarów^r i tempa zmian wskaźników' ekonomicznych badanego okresu w porównaniu z okresami ubiegłymi lub okresem przyszłym (planem na okres następny). Podkreślić należy celowość uwzględniania w tego rodzaju porównaniach trzech odcinków czasowych (np. danych sprawozdawczych i danych dwóch okresów ubiegłych), co umożliwia ustalenie tendencji rozwojowej.

Przy porównaniach w czasie wyróżnić można:

cm porównanie w czasie zwykle (przy podstawie stałej) - polega na odniesieniu wskaźników' z różnych okresów do wskaźnika z jednego, wybranego okresu (tego samego przy wszystkich kolejnych porównaniach), nazyw^ranego podstawowym (tzw.