Stwierdza się, że wartości te stanowią podstawy realizowania polityki fiskalnej państwa i tak: wzrost wydatków rządowych przyczynia się do wzrostu produkcji i zwiększenia dochodów uzyskiwanych z podatków. Natomiast wzrost podatków przy danym poziomie wydatków rządowych prowadzi do ograniczenia produkcji i spadku dochodów z podatków.
Mówiąc o równowadze budżetowej ujmuje się ją jako równowagę pomiędzy oszczędnościami i podatkami netto oraz wydatkami rządowymi i inwestycjami.
Podatki netto są różnicą pomiędzy wielkością podatków i transferami zmniejszającymi dochody rozporządzalne ludności, tzn. sumy przeznaczone na wydatki lub oszczędności w gospodarstwach domowych i można je ująć jako:
YD = Y-T
W analizie tej ważny jest budżet państwa, który należy rozumieć jako zapis planu dochodu oraz wydatków i sposobów ich finansowania w odniesieniu do określonej osoby, państwa, przedsiębiorstwa. Przyjęło się uważać, że budżet państwa opisuje:
1) dobra i usługi, które państwo chce kupić
2) jakich płatności transferowych i na jaką wielkość chce dokonać państwo i jak państwo chce za nie zapłacić
W budżetach większości państw finansowanie wydatków państwa odbywa się poprzez podatki. Stwierdza się, że stan budżetu jest określony przez:
1) stopę podatkową
2) wydatki państwa
3) wielkość osiągniętego dochodu narodowego
Istotne jest tu określenie wielkości budżetu równoznacznego ze stanem pełnego zatrudnienia. W tym układzie wykorzystuje się budżet państwa jako jeden ze wskaźników określających charakter polityki fiskalnej państwa, ale stwierdza się, że deficyt budżetowy nie należy do wskaźników określających charakter polityki fiskalnej, gdyż może się on zmieniać z powodów, które z polityką fiskalną nie mają nic wspólnego.
Zaobserwowano, że nawet gdy wydatki rządowe i stopa podatkowa nie zmieniają się to w przypadku obniżenia popytu inwestycyjnego obniży się też dochód narodowy, co spowoduje zmniejszenie wpływów podatkowych netto oraz zwiększy się deficyt budżetowy. W tej sytuacji państwo osiąga spadek wpływów z podatków, a ponieważ spadła produkcja jest ono zmuszone do przekazywania coraz to większych płatności transferowych do prywatnej sfery, czyli na rzecz ludności.
Dodając budżety różnych państw stwierdzono, że największy deficyt budżetowy osiągają one gdy gospodarka jest w recesji i odwrotnie.