WSTĘP:
Wybuchy gazów i pyłu węglowego należą do zasadniczych zagrożeń w górnictwie węglowym. Wybuchowość pyłu węglowego można badać bezpośrednio w wyrobiskach lub w laboratoriach. Wyniki badań różnią się jednak bardzo od siebie Najlepsze wyniki dają doświadczenia na dużą skalę prowadzone w chodnikach o wymiarach i oporach zbliżonych do rzeczywistych
Możliwość wybuchu pyłu węglowego uzależnione jest od szeregu czynników:
- wybuchowość pyłu węglowego
- lotność pyłu węglowego
- stopień rozdrobnienia pyłu węglowego
- granice wybuchowości pyłu węglowego
- inicjał wybuchu
- warunki dyspersji
- zasięg zapylenia wyrobisk i rozmieszczenie pyłu węglowego w wyrobiskach
- obecność metanu w powietrzu
- warunki wyrobisk
W rezultacie długoletnich badań za pyl węglowy , z punktu widzenia jego wybuchowości, przyjęto ziarna węgla , które przechodzą przez sito o wymiarze oczek równy 1x1 mm
Pyl węglowy powstaje podczas urabiania, ładowania i transportowania Ponadto duże ilości pyłu węglowego powstają również przez zgniatanie węgla wskutek ciśnienia górotworu.
Zjawisko wybuchu pyłu węglowego polega na gwałtownym spaleniu gazów -„części lotnych”, wydzielających się z pyłu węglowego przy jego ogrzaniu Zdolny do wybuchu jest pyl węglowy z pokładu , w którym na obszarze górniczym zakładu górniczego stwierdzono zawartość części lotnych wyższą niżl2 % w bezwodnej, bezpopiolowej substancji węglowej.
Podstawowymi warunkami możliwości powstania wybuchu pyłu węglowego jest wytworzenie się obłoku pyłowego o stężeniu wybuchowym oraz zapłon tego obłoku.
Lokalny wybuch (np metanu) powoduje silny podmuch powietrza , który może wznieś zalegający w wyrobisku pyl węglowy , tworząc obłok pyłu o stężeniu wybuchowym. Równocześnie płomień lokalnego wybuchu może łatwo zapalić obłok pyłowy, który nazywamy obłokiem pierwotnym Spalanie się pyłu powoduje nagłe wywiązanie się energii cieplnej Produkty spalania cząstek