rachunek kosztów normalnych
Rachunek kosztów normalnych to historycznie 1-szy system rach. k-ów oparty na wzorcach. Przyjmow. w nim wzorce mają charakter ex-ante i są wykorzystywane w czynnościach planistycznych i kontrolnych. Stosowane, w nim wzorce k-ów określane są jako k-y normalne, a stanowiły je wielkości przeciętne ustalane na podst. danych z okresów ubiegłych. Porównanie k-ów rzeczywistych z ustalonymi wielkościami k-ów normalnych informuje o odchyleniach w pizekr. poszcz nośników k-ów (produktów) i stanowi podstawę kalkulacji wstępnych, mających na celu ustalanie cen. Stawki k-ów normalnych podlegają modyfikacji na podst przewidywanych zmian cen, stawek, plac, itp. Podst zaletą jest to, że rach k-ów norm. zapoczątkował planowanie, kontrolę i analizę k-ów Retrospektywny charakter przyjm. wzorców k-ów powoduje, iż globalne odchylenia k-ów rzeczywistych od k-ów normalnych nie umożliwiają szcz. ich analizy.
Rachunek kosztów norm. pozwala na oddzielenie kosztów wynikających z niepełnego wykorzystania zdolności wytwórczych poprzez rozliczane kosztów pośrednich na podstawie stawki planowanej wyznaczonej w określony sposób. Pozwala na szybsze uzyskanie informacji o kosztach obiektu oraz zniwelou'anie wpływu różnic w wykorzystaniu różnic produkcyjnych, na jedn. koszt wytworzenia