Przedmiotem polityki regionalnej jest aktualny i przyszły system zagospodarownia przestrzennego regionu.1 2 We wspomnianym skrypcie wyróżniono cztery jej podstawowe zakresy zainteresowania i działania.
Pierwszy z nich dotyczy wypracowania, sformułowania i przyjęcia kierunków rozwoju regionów. Te kierunki określone sa poprzez uściślenie celów i zadań polityki regionalnej.
Drugi zakres polityki regionalnej dotyczy rozpoznania i wykorzystania wszelkich czynników rozwoju, a także rozpoznania i ograniczenia zakresu oddziaływania barier rozwoju społeczno - gospodarczego w regionie. Wg koncepcji SWOT jest to rozpoznanie słabych i mocnych stron regionu.
Trzeci zakres związany jest z wypracowaniem odpowiedniej strategii rozwoju społeczno - gospodarczego w regionie i stworzeniem warunków umożliwiających dokonywanie jej weryfikacji.
Ostatni, czwarty zakres zainteresowania polityki regionalnej dotyczy okreśolenia sposobu oddziaływania, wyboru stosowanych narzędzi i metod postępowania służących do realizacji tej polityki.
Polityka regionalna zmierza do racjonalnego kształtowania procesu przemian struktury przestrzennego rozmieszczenia gospodarki i ludności.3 Istotą tej polityki w skali kraju jest uwzględnienie aspektu regionalnego w decyzjach o alokacji środków oraz regionalne różnicowanie stosowanych instrumentów ekonomicznych.
Polityka regionalna zmierza do kształtowania rozwoju poszczególnych regionów i relacji międzyregionalnych zgodnie z celami społeczeństwa jako całości i celami społeczności regionalnych.4 Jest jednym z istotnych składników działalności interwencyjnej państwa. W prowadzonej obecnie polityce regionalnej w rozwiniętych krajach kapitalistycznych dominują następujące jej cechy;5
> Orientacja na pomoc w układzie teiytorialnym;
> Wspieranie nowoczesnych sektorów gospodarki;
> Zwrot w kierunku małych i średnich firm;
> Promowanie rozwoju opartego na własnych zasobach i predyspozycjach regionów;
> Kierowanie się głównymi przesłankami ekonomicznymi;
> Skupienie uwagi na lokalnych inicjatywach i agencjach;
> Skupienie działań i środków na obszarach o największych potrzebach;
> Wspieranie rozwoju infrastruktury nizbędnej do działalności gospodarczej w regionie; y Promowanie prywatyzacji i wspólnych przedsięwzięć sektora prywatnego i publicznego.
Konieczność prowadzenia polityki regionalnej w procesie transformacji ustrojowo -systemowej wynika głównie ze zróżnicowania przestrzennego w przebiegu procesów dostosowawczych do nowych sytuacji.6
2
L. Kupiec. Wstęp do planowania. . ., op. cit., s. 60
Tamże. s. 60-61.
HB. Winiarski: Polityka gospodarcza. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 1999. s. 342
1R Domański: Regionalne zróżnicowanie zagospopdarowania. .., op. cit., s. 24 - 25.
T. Madej: Regionalna polityka społeczno-gospodarcza. Wydawnictwo Naukowe Uiuwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1998, s. 24 - 25.
Tamże, s.64.